Pesticiden maken honingbij dommer

Pesticiden bestrijden niet alleen de vijanden van planten, maar ook nuttige insecten, blijkt uit een Schots onderzoek. De wetenschappers van University of Dundee bestudeerden honingbijhersenen en ontdekten dat drie vaak gebruikte pesticiden de bestuiver dommer maken.

De onderzoekers bekeken het bijenbrein en meer bepaald het leercentrum. Blijkt dat de pesticiden inwerken op ‘nicotinerge’ receptoren die op hun beurt de prikkelbaarheid van neuronen verzwakken. Kort gezegd: de dieren kunnen minder goed leren en hebben dus meer moeite om voedsel te vinden. Dat werd bevestigd in de praktijk, toen de onderzoekers levende bijen vier dagen lang blootstelden aan pestciden. Nadien had 30 procent van de honingbijen moeite met leren of faalden ze tijdens een geheugentest.

Onderzoekers werkten met drie soorten pesticides: imidacloprid en clothianidin, die behoren tot de neonicotinoïden, en cumafos. Dat laatste bestrijdingsmiddel wordt gebruikt tegen de varroamijt, een parasiet die honingbijenkolonies verzwakt of vernietigt. Aangezien de verschillende pesticiden hetzelfde deel van het brein beïnvloeden, zijn ze nog schadelijker als de honingbij ze samen binnenkrijgt. De onderzoekers gebruikten een hoeveelheid aan pesticides die overeenkomen met normaal gebruik op het veld.

Onlangs lanceerde de Europese Commissie een voorstel om tijdelijk neonicotinoïdes te verbieden nadat de European Food Safety Authority stelde dat ze een risico vormen voor bestuivers. Het idee haalde geen meerderheid binnen de EU-landen. De onderzoekers van deze studie, gepubliceerd in Nature Communications, hopen met hun resultaten pestbestrijding efficiënter te maken. (tn)