Plankton geeft verkoeling

Plankton stoot kleine deeltjes uit, die in de zomer het aantal druppels in de wolken boven de meest zuidelijke oceaan verdubbelen. Daardoor ontstaan heldere wolken die meer zonlicht terugkaatsen en zorgen voor verkoeling. Dat blijkt uit studie van de universiteit van Washington in Seattle, beschreven in Science Advances.

Het zeegebied rond Antarctica, tussen 35 en 55 graden zuiderbreedte, is de meest bewolkte regio op aarde. Boven land worden wolken gevormd door aerosols, kleine, vaste deeltjes, afkomstig van verkeer en industrie. Die deeltjes dienen als kern voor wolkendruppels. Maar hoe zit dat boven de oceanen? Dat hebben wetenschappers nu uitgeplozen, onder meer aan de hand van satellietbeelden van de NASA, die sinds 1999 de druppelgrootte in de atmosfeer monitort met een zogenoemde spectroradiometer. Daaruit blijkt dat de verdeling van dezelfde hoeveelheid water over het aantal druppels de reflectie bepaalt. Dus: hoe meer druppels, hoe meer reflectie.

De Amerikaanse onderzoekers ontdekten tevens dat wolken helderder zijn door het leven in de oceaan. Boven plekken met meer plankton in het water hangen wolken met een hogere druppeldichtheid en is het koeler. Oorzaak is de uitstoot van zwavelgassen (dimethylsulfide) door bloeiend plankton. De gasmoleculen in de lucht dienen als kern voor druppelvorming.

‘De wolken boven de zuidelijke oceaan spelen een rol in het wereldklimaat. Dit onderzoek helpt ons beter te begrijpen hoe kwetsbaar de aarde is voor verstoring van het oceaanleven door verzuring en opwarming’, zegt onderzoeker Dennis Hartmann. (PdJ)