Spotte jij het plantje op deze foto niet meteen? Missie geslaagd voor Lu Bei, een plantsoort die evolueerde om aan het oog van menselijke plukkers te ontsnappen.
De bloembollen van het plantje Lu Bei (Fritillaria delavayi) zijn al duizenden jaren populair in de traditionele Chinese geneeskunde. Het plantje, dat groeit op rotsachtige hellingen van het Hengduan Shan-gebergte in China, loopt daarom voortdurend het risico om uit de grond getrokken te worden. Het plantje evolueerde nu zodanig dat het beter gecamoufleerd is op plaatsen waar het vaker wordt geplukt. Hoe groter de ‘plukdruk’, hoe beter de plant in zijn omgeving opgaat.
Biologen gaven exemplaren afkomstig uit verschillende regio’s een score op het vlak van camouflage. De wetenschappers deden daarvoor ook een beroep op burgerwetenschappers. In een online experiment vroegen ze aan vrijwilligers om planten zo snel mogelijk te spotten op een foto. Ze spraken ook met lokale genezers om in te schatten hoe intensief de plantjes in elke regio worden geplukt. Zo konden de wetenschappers een verband leggen tussen de camouflage en de mate waarin de planten worden verzameld.
Het is niet zo vreemd dat een plant- of diersoort evolueert om aan een bedreiging te ontsnappen, maar in dit geval lijkt de mens de enige drijvende kracht achter de kleurenevolutie te zijn. Er is bijvoorbeeld geen bewijs dat de planten populair voedsel zijn bij andere planteneters in de buurt. Bovendien produceren ze giftige stoffen om knaagdieren af te schrikken – ironisch genoeg zijn net die stoffen zo geliefd bij geneesheren.
De overlevingsstrijd van het bijzondere plantje is daarmee nog niet gestreden. De wetenschappers vrezen dat de evolutie naar grijzere kleuren het plantje minder aantrekkelijk zal maken voor bestuivers als bijen en hommels. Ze willen nu nagaan hoe de plantjes daarmee omgaan.
