Een recente studie uit Science meldt goed en minder goed nieuws over de koolstofopslag in tropische wouden. ‘Een nieuwe analyse van veldgegevens toont aan dat de bossen een grotere veerkracht hebben dan we tot nu toe dachten op basis van simulatiemodellen, want zelfs op zeer warme locaties blijft de koolstofopslag grotendeels intact’, zegt Hans Verbeeck, die vanuit de UGent meewerkte aan het onderzoek. ‘Anderzijds zal 71% van de tropische bossen in de toekomst veel minder koolstof vasthouden als de temperatuur wereldwijd met 2° Celsius zal stijgen.’
De onderzoekers analyseerden gedurende meerdere jaren wereldwijd bossen op 590 locaties. ‘Hoewel het steeds gaat over vochtige, tropische regenwouden, zijn de omstandigheden telkens anders’, aldus Verbeeck. De bodems verschillen in elk bos, maar ook de hoeveelheid neerslag en de temperatuur variëren. De onderzoekers onderzochten de impact van die factoren op de mate waarin de bossen CO2 vasthouden.
Wat blijkt? Temperatuur speelt de belangrijkste rol in de variatie van koolstofopslag in de wouden. Gemiddeld slaan tropische bossen 150 ton koolstof per hectare op, maar per graad Celsius dat de temperatuur stijgt, houden ze ongeveer 9 ton koolstof per hectare minder vast. Voor alle tropische bossen samen komt dat neer op 14,1 miljard ton minder koolstofopslag per °C temperatuurstijging. In gematigde gebieden heeft de opwarming van de aarde volgens Verbeeck op dit moment nog een positief effect, want fotosynthese werkt bijvoorbeeld beter bij 25°C dan bij 20°C. ‘Die grens zijn de tropische wouden echter al voorbij, waardoor de bomen en planten minder goed zullen functioneren als het nog warmer wordt.’
De groei van bossen neemt af bij een hogere temperatuur. Als de mortaliteit van deze bossen gelijk blijft, blijft er dus steeds minder CO2 opgeslagen in de biomassa. Met de klimaatopwarming in het achterhoofd, is dat volgens Verbeeck geen goed nieuws: ‘Momenteel nemen tropische wouden jaarlijks een groot deel van onze emissies op, maar als de klimaatverandering zich zo scherp doorzet, verliezen we dat compenserende effect.’