Waar is de warmte?
06 oktober 2014 door Eos-redactieDe diepere lagen van de oceaan zijn de voorbije tien jaar niet opgewarmd, terwijl de opwarming in de bovenste laag is onderschat.
De diepere lagen van de oceaan zijn de voorbije tien jaar niet opgewarmd, terwijl de opwarming in de bovenste laag is onderschat.
De oceanen absorberen zo’n 90 procent van de door de mens veroorzaakte opwarming. Maar over waar die warmte precies heen gaat, en wat daarvan het gevolg is, is nog veel onbekend, illustreren twee nieuwe studies in Nature Climate Change.
In een eerste studie legden Amerikaanse wetenschappers de resultaten van klimaatmodellen naast temperatuurmetingen en metingen van de hoogte van de zeespiegel door satellieten – die deels aan de opwarming van het zeewater te wijten is. Daaruit blijkt dat de opwarming van de bovenste oceaanlaag (tot 700 meter diepte) tussen 1970 en 2004 is onderschat, en dan vooral in het zuidelijk halfrond, waar in het verleden weinig temperatuurmetingen zijn gedaan. De opwarming van het oceaanwater zou er 48 tot 150 procent hoger liggen. Wereldwijd zou dat neerkomen op een onderschatting van 25 à 55 procent.
Sinds het begin van de jaren 2000 is er wel een wereldwijd netwerk van robotsondes opgezet, die onder meer oceaanstromingen en –temperatuur meten. Op dit moment dobberen er al ruim 3.600 zogenoemde Argo-sondes rond.
In een tweede studie toont een ander team Amerikaanse onderzoekers aan dat het oceaanwater op een diepte groter dan twee kilometer niet is opgewarmd tussen 2005 en 2013. Ze berekenden de opwarming van de bovenste waterlaag, op basis van gegevens van de Argo-sondes, en de opwarming van de oceanen als geheel, op basis van gegevens over de zeespiegelstijging. Het verschil tussen beide bleek nihil.
Volgens sommige wetenschappers is dat geen goed nieuws, omdat warmte die in de bovenste waterlagen is opgeslagen nog terug aan de atmosfeer kan afgegeven worden, terwijl die kans kleiner is bij warmteopslag op grotere diepte.
Beide studies wijzen op het belang van voldoende temperatuurmetingen, overal ter wereld en op verschillende dieptes, als we goed willen begrijpen wat de impact van de klimaatverandering is en welke rol de oceanen daarbij spelen. (ddc)
