Wat als… de mens er niet was geweest?

Dat er vooral in Afrika grote zoogdieren rondlopen, heeft vooral te maken met de destructieve invloed van de mens, melden Deense wetenschappers. In het vakblad Diversity and Distributions schetsen ze een beeld van hoe de wereld eruit zou kunnen zien zonder ons.

In dat geval zouden er in Noord-Europa niet alleen veel meer wolven, elanden en beren rondstruinen, maar ook olifanten en neushoorns. Dat we die hier niet vinden, komt volgens de wetenschappers niet doordat het klimaat of het milieu voor die soorten ongeschikt is. Op basis van de ecologische eisen en de geografische spreiding van verschillende soorten, simuleerden de onderzoekers een wereld zonder Homo sapiens. Een kaart toont de variatie aan grote zoogdieren – 45 kilogram of groter.

De kaart toont vooral een hoge hypothetische diversiteit in Noord- en Zuid-Amerika. ‘De meeste safari’s vinden plaats in Afrika, maar onder natuurlijke omstandiheden hadden ook in Texas, het noorden van Argentinië en het zuiden van Brazilië veel grote dieren kunnen leven’, zegt hoofdauteur Soren Faurby (Aarhus University).

De neushoorns die in Europa zouden leven, zouden meer verwant zijn met Aziatische dan met de Afrikaanse soorten. Ook de uitgestorven bosolifant, verwant met de Aziatische olifant, zou zich hier volgens Faurby nog steeds thuisvoelen. ‘Net als de holenbeer, de holenleeuw en het reuzenhert. Verder zouden er veel meer lynxen, wilde katten en Europese bisons voorkomen.’

Met bergen is het volgens de Deense wetenschappers zoals met Afrika: we denken dat er zoveel soorten voorkomen omdat er zo’n grote variatie aan habitats is, maar gebergtes zijn een van de weinige plaatsen waar de mens het moeilijker heeft om soorten te bejagen en hun leefgebied in te palmen. De bruine beer is een goed voorbeeld: die leeft vandaag vrijwel uitsluitend in bergachtige gebieden omdat hij elders is uitgeroeid.

Volgens de wetenschappers kan hun onderzoek een referentie zijn voor natuurbehoud en –herstel. (ddc)