Welke steur hoort thuis in de Noordzee?

Altijd werd gedacht dat er vroeger in de Noordzee en de Baltische Zee maar één steursoort rondzwom: de Europese steur. Maar uit archeologische resten blijkt dat ook de Atlantische steur een frequente bezoeker was van de wateren – en rivieren – in onze contreien.

Sinds de jaren tachtig proberen beleidsmakers en natuurverenigingen de steur – bekend van z’n kaviaar – in onze contreien te herintroduceren. De vuistregel die daarbij gehanteerd wordt luidt als volgt: Europese steur (Acipenser sturio) in Noordzeerivieren en Atlantische steur (A. oxyrinchus) in stromen die in de Baltische Zee (of Oostzee) uitmonden. In Nederland werden de voorbije jaren zo tientallen exemplaren van de Europese steur uitgezet. De vissen waren afkomstig uit de Gironde nabij Bordeaux, de enige plaats in West-Europa waar de steur vandaag nog voorkomt.

Zetten we de juiste soort uit?

Maar wordt de juiste soort wel uitgezet? Nu blijkt immers uit Belgisch onderzoek aan het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen dat ook de Atlantische steur vroeger een vaak geziene vis was in onze contreien. En dat zelfs in de rivieren waar de vissen vanuit de zee naartoe zwommen om er te gaan paaien. Sterker, de studie, waarbij duizenden eeuwenoude botresten werden onderzocht, toont aan dat deze steursoort best weleens de dominante soort kan zijn geweest. Dat is vreemd, want tot vandaag dachten biologen dat de Atlantische steur vroeger enkel aan de oostkust van Noord-Amerika voorkwam.

Maakt het wat uit of mogelijk niet de historisch correcte soort wordt uitgezet? Wellicht niet. Integendeel, beide soorten uitzetten zou een goed compromis kunnen zijn, want dan kunnen biologen meteen zien welke soort hier het beste gedijt.

Steuren vormen een bijzondere familie van vissen, en niet alleen omdat hun eitjes van goudwaarde zijn – kaviaar wordt niet voor niets weleens ‘zwart goud’ genoemd. De vissen kunnen tot 6 meter lang worden en tot 400 kilogram dik. Opmerkelijk ook is dat steuren doorgaans een zeer hoge leeftijd bereiken, sommige worden zelfs ouder dan honderd jaar. (sst)

Bron: Wim Van Neer, Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, Brussel in Journal of Fish Biology