Zeldzaam maar toch onmisbaar
30 april 2015 door Eos-redactieMinder dan 200 soorten zijn verantwoordelijk voor de helft van de koolstofopslag in het regenwoud.
In het Amazonewoud komen naar schatting 16.000 boomsoorten voor. Maar minder dan 200 soorten zijn verantwoordelijk voor de helft van de koolstofopslag in het regenwoud. Dat meldt een internationaal team onderzoekers, waaronder wetenschappers van Wageningen Universiteit en Naturalis, in Nature Communications.
Het Amazonewoud strekt zich uit over 5,3 miljoen vierkante kilometer en bevat 17 procent van de koolstof die is opgeslagen in landplanten. De wetenschappers baseerden zich op onderzoek in meer dan 500 bospercelen, samen goed voor zo’n 200.000 bomen. In elk perceel werden gegevens verzameld over het aantal soorten, de diameter en groei van de bomen.
Uit die analyse blijkt dat de boomsoorten die het talrijkst aanwezig zijn, niet noodzakelijk ook de grootste bijdrage tot de koolstofopslag leveren. Ook de hoogte, dikte, groeisnelheid en levensduur van een boom bepalen zijn belang voor de koolstofopslag. Ook boomsoorten die relatief zeldzaam zijn, kunnen een belangrijke bijdrage leveren. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de boomsoort Bertholletia excelsa, bekend van de paranoten. Minder dan één op duizend bomen in het woud is een paranotenboom, maar toch staat het op de derde plaats in de ranglijst. Ook de soort Dinizia excelsa, geliefd om zijn hout, levert ondanks zijn zeldzaamheid een belangrijke bijdrage, dankzij zijn omvang – met een maximale diameter van 1,65 meter – en dichtheid.
De houtindustrie heeft een bijzondere interesse voor grote en dikke bomen. Selectieve houtkap kan daardoor een grotere impact hebben op de koolstofopslag in het regenwoud dan voorheen gedacht. De onderzoekers vermoeden ook dat bij toenemende droogte, een gevolg van de klimaatverandering, de grote bomen die veel koolstof vastleggen het snelst zullen sterven.
De wetenschappers wijzen erop dat 99 procent van de bomen in het Amazonewoud daarom niet minder belangrijk zijn. Ze dragen bij tot het optimaal functioneren van het ecosysteem. ‘En naarmate het klimaat in de Amazone verandert, verwachten we dat een heel andere groep bomen op de voorgrond zal treden’, zegt Lourens Poorter van Wageningen UR. ‘Soorten die ons nu amper opgevallen zijn.' (ddc)
