Dit zijn de meest besproken wetenschappelijke publicaties van 2015

Het Britse bedrijf Altmetric meet welke wetenschappelijke studies het meest weerklank krijgen in de pers en op sociale media en stelt op basis daarvan een top 100 op. Dit zijn enkele van de meest besproken onderzoeken van 2015:

Resistent tegen resistentie

De onderzoekers begraven bodemstalen in een preparaatje met een doorlaatbaar membraan terug in de grond, waar de meeste bacteriën beter gedijen dan in het lab.

In januari meldt een internationaal team onderzoekers in het vakblad Nature dat ze een nieuw antibioticum hebben ontdekt, teixobactine, dat bacteriën bovendien verhindert om resistentie te ontwikkelen. De onderzoekers slaagden erin om met het nieuwe antibioticum muizen besmet met antibiotica-resistente bacteriën te genezen en slaagen er niet in om bacteriën resistentie tegen teixobactine te laten ontwikkelen. Dat zou Teixobactine wordt door bodembacteriën geproduceerd. De onderzoekers ontwikkelden ook een veelbelovende techniek om die bacteriën te kweken in het lab, zodat we in de toekomst mogelijk nog veelbelovende ontdekkingen mogen verwachten.

Lees hier het artikel dat Eos over het onderzoek schreef.

Geen autisme door vaccin

Hoewel al meermaals is aangetoond dat er geen verband bestaat tussen autisme en vaccinatie tegen bof, mazelen en rode hond, blijft die hardnekkige mythe circuleren. In april tonen wetenschappers in het vakblad JAMA nog eens aan dat je van het BMR-vaccin geen autisme krijgt. Bij meer dan 90.000 kinderen vinden ze geen enkel verband.

De zesde massa-extinctie

De situatie van de slanghalsschildpad is kritiek: hij wordt ernstig met uisterven bedreigd.

Soorten sterven nu tot honderd keer sneller uit dan normaal. In juni melden onderzoekers in Science Advances dat de zesde massa-extinctie is ingezet. Tijdens de laatste, zo’n 65 miljoen jaar geleden, verdwenen onder meer de dinosauriërs van het toneel. De wetenschappers vergelijken de snelheid waarmee gewervelde dieren nu verdwijnen met historische gegegens. Volgens hun naar eigen zeggen conservatieve schattingen zijn sinds 1900 198 tot 477 gewervelde diersoorten uitgestorven. Onder normale omstandigheden zou dat 800 tot 10.000 jaar duren.

Kanker een kwestie van pech?

De meerderheid van de kankertypes worden volgens Amerikaanse onderzoekers niet uitgelokt door risicofactoren zoals te weinig sport of overgewicht.

In januari tonen Amerikaanse onderzoekers in Science aan dat het risico op kanker in verschillende weefseltypes sterk is gecorreleerd met het aantal celdelingen in het weefsel in kwestie. Meer delingen betekenen immers meer risico op fouten bij het kopiëren van DNA. De wetenschappers besluiten daaruit dat je in de meeste gevallen gewoon ‘pech’ hebt als je kanker krijgt en dat slechts ongeveer een derde van de kankergevallen te wijten is aan onze levensstijl en omgeving. Op die conclusie kwam veel kritiek. Ze werd recent ook tegengesproken door een studie in Nature: die nam onder meer de externe invloeden op het aantal celelingen in rekening en vond dat 70 tot 90 procent van het kankerrisico aan levensstijl en omgeving te wijten is.

Lees hier het artikel dat Eos over het onderzoek schreef. 

Psychologie-onderzoek voor de vuilnisbak

Wanneer een internationaal team onderzoekers honderd recente psychologische studies opnieuw uitvoert, levert dat in meer dan de helft van de gevallen andere resultaten op, melden ze in augustus in Science. Het onderzoek roept vragen op over de betrouwbaarheid van psychologisch onderzoek en de gevolgen van publicatiedruk.

Lees hier het artikel dat Eos over het onderzoek schreef.

Meer dan 250.000 ton plactic in zee

Een walvishaai zwemt langs een ronddrijvende plastic zak.

Maar liefst 5 biljoen stukken plastic drijven er in de oceanen, samen goed voor 269.000 ton. Tot die conclusie komt een internationaal team wetenschappers in het vakblad PLoS One na 24 expedities in de zogenoemde vijf grote gyren - ringvormige stromingen van honderden of duizenden kilometers doorsnee in de Indische, Grote en Atlantische oceaan.

Lees hier het artikel dat Eos over het onderzoek schreef. 

Fossiele brandstoffen moeten in de grond blijven

Om de opwarming van het klimaat tot twee graden Celsius te beperken moeten we tachtig procent van de steenkoolreserves, de helft van de gasreserves en een derde van de oliereserves in de grond laten zitten, berekenen Britse wetenschappers in januari in het vakblad Nature.

Lees hier het artikel dat Eos over het onderzoek schreef. 

Maakt religie minder altruïstisch?

In november meldt een internationaal team wetenschappers in Current Biology dat kinderen in religieuze gezinnen minder altruïstisch zijn. Volgens de onderzoekers toont dat aan dat religie een negatieve impact heeft op altruïsme, terwijl doorgaans net het tegenovergesteld wordt verondersteld. 

Lees hier het artikel dat Eos over het onderzoek schreef. (DDC)

Tot slot: vind hier de volledige lijst van Altmetric.

Meer lezen: Dit zijn de belangrijkste tien wetenschappers van 2015.