DNA kent ook andere kunstjes dan de dubbele helix
25 april 2018 door SSTOnze genetische code ligt vervat in twee strengen van elk drie miljard basen, die samen een dubbele helix vormen. Maar op sommige plaatsen zit er een knoop in de beroemde genetische structuur.
Sinds het werk van James Watson, Francis Crick en Rosalind Franklin in de jaren vijftig van vorige eeuw weten we dat het DNA in onze cellen op een structuur ligt die de vorm aanneemt van een dubbele helix – twee strengen die een spiraalbeweging maken ten opzichte van elkander.
Celbiologen hadden echter al een tijdje het vermoeden dat er nóg DNA structuren moesten bestaan. Die hadden ze immers gezien in het lab, in vitro dus. Maar het zogenaamde ‘i-motief’ – de vorm lijkt een beetje op die van de letter ‘i’ – kon nooit worden teruggevonden in levende cellen.
Tot nu. Australische onderzoekers zijn erin geslaagd de alternatieve DNA-structuur ook waar te nemen in levende cellen van mensen. De geobserveerde ‘i-motieven’ laten zich nog het best omschrijven als knopen in de DNA-streng. Ze liggen trouwens niet kriskras verspreid over het DNA, maar komen enkel voor in promotor-DNA (stukjes DNA dat andere genen aan en uit kan zetten) en in telomeren (de uiteinden van de chromosomen die een rol spelen bij het verouderingsproces).
Opmerkelijk genoeg binden in een ‘i-motief’ dezelfde basen – of letters – aan elkaar: C aan C (normaal bindt C enkel met G). De onderzoekers konden ook aantonen dat de DNA-knopen, in tegenstelling tot de dubbele helix, instabiel zijn: ze komen en gaan, en wellicht zijn ze daardoor zo moeilijk waar te nemen.
