Genoom schaap ontrafeld

Onderzoekers hebben het genoom van een schaap ontrafeld. Omwille van de wollen vacht heeft het dier enkele unieke genen.

Uit de fylogenetische stamboom die de onderzoekers opmaakten, blijkt dat het schaap in het late neogeen, enkele miljoenen jaren geleden, genetisch afsplitste van de geit en andere aanverwanten. De onderzoekers vergeleken de genetische onderbouw van het schaap met dat van andere zoogdieren en konden enkele unieke genen vastpinnen die, onder andere door de interactie tussen dieet, spijsverteringsstelsel en stofwisseling, doorheen de tijd opdoken.

Zo kregen enkele genen van de schapenpens een nieuwe functie. De schapenpens maakt van plantenmateriaal niet alleen proteïnen, maar genereert ook een bepaald type vetzuren die de onderzoekers linken aan wolsynthese. Verder helpen enkele genen bij het vetmetabolisme, nodig om het wollen jasje te onderhouden. Wolvet (of lanoline, dat onder meer uit vetzuren bestaat) zorgt ervoor dat wol proper blijft, maakt het waterafstotend en vormt de wollen vacht tot een dicht geheel, beter bestand tegen koude wind. Lanoline wordt ook in huidzalven- en crèmes gebruikt.

Het onderzoek, verschenen in Science, was een samenwerking tussen 73 wetenschappers van 26 instituten uit 8 landen. De onderzoekers gebruikten de Texelaar, en van de meest voorkomende schapenrassen in Nederland, als voorbeeldschaap. Omwille van zijn vlees won de Texelaar de voorbije decennia ook aan populariteit in het buitenland. (tn)