Genoom sierschildpad kan hartlijders helpen

Amerikaanse onderzoekers hebben het genoom van de sierschildpad ontrafeld. De kennis kan helpen bij de behandeling van hartaanvallen en beroertes.

De westerse sierschildpad, één van de meest voorkomende schildpadden op aarde, heeft een aantal opmerkelijke eigenschappen. Het kleine, fraaie diertje maakt er een gewoonte van zijn winterslaap te houden in met ijs bedekte vijvers. Daar overleeft hij zonder problemen, ondanks het gebrek aan zuurstof. Het felgekleurde reptiel kan er volledig bevriezen, om als het warmer wordt weer met zijn (lange) leven voort te gaan.

De organen en hersenen van de schildpad blijken uitermate goed bestand tegen koude en gebrek aan zuurstof. Dat laatste interesseert onderzoekers. Dankzij de ontrafeling van het sierschildpadgenoom hopen ze te ontdekken welke genen verantwoordelijk zijn, zodat ze toegepast kunnen worden bij de behandeling van hartlijders of slachtoffers van een beroerte. Hart en hersenen beginnen immers snel af te sterven na zuurstofgebrek.
 

Uit de genoom-analyse bleek dat de dieren geen nieuwe genen hebben om zuurstofarm te kunnen leven. Ze activeren veeleer dezelfde genen die de meeste gewervelden - de mens incluis - gemeen hebben, maar die genen hebben andere functies gekregen. Zo zijn 19 genen in het brein en 23 in het hart actief als er een tekort aan zuurstof is. Belangrijke kandidaten dus om bij de mens van naderbij te bekijken.

De studie, uitgevoerd door het Genoominstituut in Washington, werd gefinancierd door het Menselijke Genoom Project. Dat project sloeg er in 2003, na meer dan tien jaar onderzoek, in om de erfelijke informatie in het menselijk DNA te ontcijferen. De sierschilpad is het tweede reptiel dat een genoomscreening kreeg. (ma)