Mineraal bewijst bestaan van onderaardse oceanen

Een minuscule hoeveelheid van een waterhoudend mineraal bewijst dat er zich 500 kilometer onder onze voeten een enorme massa water bevindt.

In het Braziliaanse Juína delfden Canadese en Duitse geologen een bijzondere diamant op. Die bevat namelijk ringwoodite, een mineraal dat wellicht overvloedig voorkomt in de overgangszone tussen de buiten- en de binnenmantel van de aarde. Maar wat vooral van belang is: het mineraal is waterhoudend. Daarmee is voor het eerst rechtstreeks bewezen dat er in de overgangszone, tussen 410 en 660 kilometer onder de aardkorst, een enorme hoeveelheid water opgeslagen ligt.

De diamant in kwestie, JUc29 genaamd, steeg in de loop der jaren geleidelijk naar het aardoppervlak. Het ringwoodite in de diamant is niet met het blote oog zichtbaar, want door de enorme omgevingsdruk heeft het een doorsnee van maar 40 micron of 0,04 millimeter – nog niet de dikte van een menselijk haar. ‘Maar de meeste wetenschappers zouden überhaupt nooit verwachten om ooit een ringwoodite-staal in handen te krijgen’, klinkt het bij onderzoeker Hans Keppler (Universität Bayreuth), die de resultaten publiceerde in Nature.

Alle oceaanwater ter wereld

De overgangszone van de aardmantel bestaat voor zestig procent uit ringwoodite en voor veertig procent uit wadsleyite, ook een waterhoudend mineraal. Via subductiezones glijdt oceaanwater onder de aardplaten door naar die overgangszone. Berekeningen met infraroodspectroscopie wijzen uit dat het ringwoodite-staal voor 1 procent uit water bestaat. ‘Als dat staal representatief is voor de totale hoeveelheid ringwoodite in de overgangszone, zou dat betekenen dat er zich 1,4 x 1021 kg water bevindt – evenveel als al het water in de oceanen samengeteld’, aldus Keppler. (adw)