Schizofrenie: een kwestie van genen

Ruim honderd genen zijn gelinkt met schizofrenie. Ze suggereren onder meer dat ons immuunsysteem bij de aandoening betrokken is.

Een groep internationale onderzoekers vergeleek het DNA van 37.000 mensen met schizofrenie met dat van 113.000 gezonde mensen. Bij de schizofreniepatiënten kwamen 128 genvarianten, op 108 locaties, opvallend vaker voor. 83 van die genvarianten waren nooit eerder gelinkt met de aandoening.

Veel van de genen zijn betrokken bij neurotransmissie: het doorsturen van elektrische signalen tussen hersencellen. Andere genen spelen een rol in het immuunsysteem, wat de hypothese versterkt dat een slecht werkend immuunsysteem verband zou houden met schizofrenie.

Het Psychiatric Genomics Consortium hoopt tegen volgend jaar, met een nog grotere groep proefpersonen, de belangrijkste genen van die 128 te kunnen identificeren. Zo komen mogelijk nieuwe doelwitten voor medicijnen aan het licht, of kan er een test worden ontwikkeld om het risico op schizofrenie te meten.

Genetische ‘foutjes’

De grootschalige studie maakt in elk geval duidelijk dat genetische ‘foutjes’ een belangrijke oorzaak zijn van schizofrenie. Ook het idee dat de aandoening vooral een gevolg is van een verstoorde communicatie tussen hersencellen, is volgens een begeleidend commentaarstuk in Nature, waar de paper verscheen, aan herziening toe. De link met het immuunsysteem verdient nader onderzoek.

‘Dit onderzoek maakt in één klap duidelijk dat schizofrenie een ‘echte’ aandoening is, met een biologische basis’, zegt René Kahn van het UMC Utrecht, die meewerkte aan het onderzoek. ‘Met al deze genen kunnen we op zoek naar het onderliggende ziektemechanisme.’ Sinds de jaren 1950 waren geen nieuwe biologische mechanismen ontdekt waar medicijnen op kunnen aangrijpen. Ongeveer een op de tweehonderd Belgen en Nederlanders lijdt aan schizofrenie. Ze hebben onder meer last van hallucinaties en waanbeelden. (lg)