Wachten op zuurstof
30 oktober 2014 door Eos-redactieIn de periode tussen het ontstaan van complexe cellen, zo'n twee miljard jaar geleden, en de explosieve toename van de diversiteit aan meercellige dieren, gebeurde er niet veel. Dat komt door een gebrek aan zuurstof, zo blijkt uit onderzoek op chroom in oude gesteenten.
In de periode tussen het ontstaan van complexe cellen, 2,1 tot 1,6 miljard jaar geleden, en de explosieve toename van de diversiteit aan meercellige dieren, gebeurde er niet veel. Volgens een internationaal team wetenschappers is dat te wijten aan een gebrek aan zuurstof. Dat melden ze in Science.
De onderzoekers analyseerden chromiumisotopen, die reageren met zuurstof, in oude gesteenten. Daaruit bleek dat de zuurstofconcentratie in de atmosfeer in de periode van 1,8 miljard tot 800 miljoen jaar geleden, voorafgaand aan de zogenoemde Cambrische explosie, duizend keer lager was dan vandaag. Te laag voor de eerste dieren.
Ongeveer 2,3 miljard jaar geleden begonnen cyanobacteriën zuurstofgas te produceren dat zich opstapelde in de bovenste lagen van de oceaan en atmosfeer. In de periode die daarop volgde, nam de zuurstofconcentratie af, mogelijk met pieken en dalen. Eerdere studies schatten de concentratie op 1 tot 40 procent van de huidige. Maar volgens het nieuwe onderzoek in Science lag die nog veel lager.
Volgens de wetenschappers beklemtoont het onderzoek het belang van het milieu en zuurstof in de evolutie, naast genetische innovaties. (ddc)
