Afweercellen bereiken de hersenen via kleine tunnels in onze schedel

In een groot deel van onze botten zit beenmerg. Het is een sponsachtig weefsel dat onder meer rode bloedcellen en botweefsel aanmaakt. Daarnaast produceert het ook witte bloedcellen, ofwel afweercelen die infecties en ander letsel bestrijden.

Wetenschappers van onder andere de Harvard Medical School ontdekten in het beenmerg van het muizenschedel kleine tunneltjes. Daardoorheen kunnen afweercellen direct de hersenen bereiken, veel sneller dan als ze via het bloed zouden komen. Tot dusver nam de wetenschap aan dat afweercellen zich via het bloed naar het brein bewogen.

De onderzoekers kleurden specifieke afweercellen in muizen: neurotrofielen in de schedel of in het scheenbeen. Dit type cel reist vaak als eerste naar het beschadigde weefsel. Als de muisjes een beroerte of hartaanval kregen konden de wetenschappers zien vanwaar de cellen kwamen.

Kregen de diertjes een beroerte dan zaten er vooral cellen uit de schedel op het beschadigde weefsel. Bij een hartaanval bleek de hoeveelheid cellen afkomstig van de schedel of het scheenbeen ongeveer gelijk op te gaan. Na een beroerte was ook de hoeveelheid neurotrofielen in de schedel flink meer afgenomen dan in het scheenbeen.

Vervolgens bekeek het team de hersenen van dichterbij waarop ze de tunnels ontdekten. Door gebruik te maken van nieuwe technieken konden ze bovendien de cellen uit de tunnels zien komen.

Ook in de schedel van de mens zijn de tunnels te vinden. Zo ontdekten de wetenschappers toen ze stukjes schedelweefsel bestudeerden. Bij ons zijn ze wel een stuk groter.

Verder onderzoek buigt zich over welke cellen nog meer door de tunnels passen en welke rol de tunnels precies bij ziekte en gezondheid spelen. Ontstekingen in het brein zijn vaak aanwezig bij allerhande aandoeningen.

De bevindingen zijn gepubliceerd in het tijdschrift Nature Neuroscience