Antidepressiva kunnen leiden tot hallucinaties

Hallucinaties zijn zeldzame, maar potentieel ernstige bijwerkingen van moderne antidepressiva.

Kinder- en jeugdpsychiater Henk Jan Kolthof (Lucertis, Purmerend) kwam op een bepaald moment in aanraking met een zestienjarig meisje, dat begon te hallucineren nadat haar dosis antidepressiva was verhoogd. Het meisje begon ’s nachts door de stad te fietsen, had last van nachtmerries en hoorde stemmen die haar de opdracht gaven zichzelf iets aan te doen. Zodra ze overschakelde op andere medicatie, stopten de symptomen.

Kolthof besloot uit te zoeken of SSRI’s, de populairste antidepressiva, inderdaad tot hallucinaties kunnen leiden. Hij ging in de wetenschappelijke literatuur op zoek naar de vermelding van SSRI’s en daaraan gelinkte hallucinaties. Zes studies, gepubliceerd tussen 1997 en 2004, beschrijven verschillende casussen.

Daarnaast inventariseerde hij de melding van hallucinaties na SSRI-gebruik aan het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb. In totaal vond hij zeventig meldingen tussen 1986 en 2013. Ze komen voor na gebruik van alle zes bestaande SSRI’s, waaronder Prozac, Seroxat en Zoloft. Alle patiënten hadden, op een na, visuele hallucinaties.

Hoewel het er dus alle schijn van heeft dat SSRI’s tot hallucinaties kunnen leiden, waarschuwt Kolthof in zijn paper in het Tijdschrift voor Psychiatrie om dat toch niet zomaar aan te nemen. Patiënten kunnen immers ook een verborgen psychose hebben. Verder merkt Kolthof op dat hallucinaties meer lijken voor te komen bij gebruik van verschillende medicijnen en bij zestigplussers. (lg)