Cocktailparty in het brein
27 mei 2014 door Eos-redactieOndanks al het achtergrondlawaai kunnen we ons op een druk feest toch focussen op één stem. Verschillende breingebieden werken samen om dat mogelijk te maken.
Ondanks al het achtergrondlawaai kunnen we ons op een druk feest toch focussen op één stem. Verschillende breingebieden werken samen om dat mogelijk te maken.
Het cocktailparty-effect is de populaire benaming voor een bekend fenomeen. Hoewel er op een druk feestje van alle kanten lawaai op ons afkomt, slagen we er toch in om al dat kabaal weg te filteren en ons op één geluid te concentreren. Dankzij dat vermogen kunnen we op een cocktailparty een gesprek voeren met één persoon.
Wetenschappers van de Canadese Université de Montréal hebben ontdekt dat de primaire auditieve cortex, het deel van ons brein dat geluidsprikkels verwerkt, lang niet het enige hersengebied is dat het cocktailparty-effect teweegbrengt. Wel integendeel, een hele resem van breingebieden blijkt betrokken bij het proces. De onderzoekers lieten daarvoor een aantal proefpersonen luisteren naar afwisselend heldere spraak en spraak die verstoord was door achtergrondgeluid. Tezelfdertijd keken ze welke hersengebieden geactiveerd werden.
Vooral de spraakgevoelige high-ordercortex vervult een voorname rol bij dat inspannend luisteren, zo blijkt. Die ontdekking kan belangrijk zijn bij onderzoek naar gehoorapparaten. Als wetenschappers achterhalen waar en hoe we precies spraak ontcijferen, kunnen ze gehoorapparaten misschien efficiënter en comfortabeler maken.
Verder blijkt dat ook voorkennis niet onbelangrijk is om één geluid te filteren uit een stortvloed aan geluiden. De proefpersonen kregen af en toe een vertrouwd stemgeluid te horen van iemand die ze al kenden. Dat vergemakkelijkte het ontcijferen van de spraak aanzienlijk – vooral bij oudere mensen, die sowieso meer moeite hebben om zich op één geluid te focussen dan jongere personen.
De resultaten van het onderzoek werden voorgesteld tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de Canadian Association for Neuroscience. (adw)