De aap in jouw peuter

Jonge kinderen en chimpansees delen aangeboren vaardigheden.

In Tanzania ontdoet een chimpansee een twijg van zijn bladeren en ploft hem in de grond. Als het dier het takje weer bovenhaalt, krioelt het van de termieten. De chimpansee likt ze eraf en vist verder naar zespotige snacks.

In Groot-Brittannië zit een driejarige voor een kartonnen doos. Door een gat zijn drie sponzen te zien. Als hij die uit de doos kan halen, krijgt hij een sticker. De jonge proefpersoon grijpt spontaan naar een met velcro bedekte stok in de buurt. De sponzen blijven kleven aan de velcro en hij krijgt zijn beloning.

Het kind werkt mee aan een onderzoek dat wil nagaan of het gebruik van bepaalde werktuigen aangeboren is. Doel is de cognitieve vermogens van mensen en mensapen te vergelijken, door het werktuiggebruik bij chimpansees en orang-oetans te gebruiken als basis voor tests met jonge kinderen.

Nadat ze een groep van vijftig kinderen van twee tot drieënhalf jaar oud hadden onderzocht, stelden wetenschappers overeenkomsten vast. Gedrag dat bij mensapen vaak voorkomt, zoals vissen naar termieten, werd ook bij kinderen vaak waargenomen in analoge scenario’s. Minder courant gedrag, zoals een noot kraken met een steen, kwam ook bij de kinderen minder vaak voor.

De kinderen brachten elf van de twaalf opdrachten tot een goed einde. Dat wijst er volgens de wetenschappers op dat ze over een instinct beschikken om simpele werktuigen te gebruiken en ondermijnt de stelling dat werktuiggebruik altijd aangeleerd is. Het doet vermoeden dat mensen en mensapen een aangeboren vermogen delen om hun omgeving te begrijpen en te manipuleren. (jgg)

In Eos Psyche&Brein, nummer 2 van dit jaar, focussen we onder andere op het kinderbrein. Baby's en jonge kinderen kunnen in korte tijd tal van vaardigheden leren. Hun hersenen zijn buitengewoon kneedbaar. Wetenschappers hebben ontdekt dat het mogelijk is het volwassen brein iets van die plasticiteit terug te geven.

U kunt het HIER online bestellen.