Hoeveel ‘ik’ is er nog over als je dement wordt en herinneringen je steeds meer ontglippen?
Haar blik was een beetje glazig. Afwezig plukte ze denkbeeldige draadjes van haar jurk. Dan plots stond ze op, zocht naar haar tas en jas en zei gedecideerd dat ze dringend naar de kerk moest vertrekken. Of ze meende babygehuil te horen op de gang. Haar jongste zoon die aandacht nodig had …
Het was vreemd om in de laatste jaren van haar leven bij m’n oma op bezoek te gaan in het bejaardentehuis. Dit was niet het beeld dat ik me wilde herinneren van die supervrouw die ooit tien kinderen had grootgebracht en ook nog eens haar huis pico bello wist te houden. Die vrouw die haar man decennialang overleefde en tot op hoge leeftijd haar vele kinderen en kleinkinderen thuis ontving.
Het onderzoek dat zich richt op de eiwitplaques die gepaard gaan met de ziekte, lijkt zijn beste tijd te hebben gehad
Dementie bewijst dat je persoonlijkheid in je brein zit. En in je geheugen. Wij be-leven enkel het nu, schrijft filosoof Johan Braeckman in een column voor de Geheugenspecial van Eos Wetenschap. Verder bestaat alles uit herinneringen en toekomstbeelden. Onze persoonlijkheid en ons zelfbewustzijn komen voort uit onze eerdere ervaringen, die opgeslagen zitten in ons hoofd.
Hoeveel ‘ik’ is er dan nog over als je dement wordt en herinneringen je steeds meer ontglippen? Velen zijn stellig: als het mij overkomt, geef me dan maar een spuitje. Tegelijk kun je nooit écht zeker weten hoe je er op het moment zelf over denkt.
Het onderzoek naar alzheimer zit in het slop. De weinige medicijnen die er zijn, werken niet of nauwelijks. Het ene na het andere farmabedrijf zet klinische tests stop. Het onderzoek dat zich richt op de eiwitplaques die gepaard gaan met de ziekte, lijkt zijn beste tijd te hebben gehad. Dat die piste naar de prullenmand wordt verwezen, stemt tegelijk triest en hoopvol. Het verlaten ervan opent de weg naar compleet nieuwe ideeën. Innovatief onderzoek richt zich bijvoorbeeld op de rol die het immuunsysteem speelt.
Een medicijn tegen alzheimer mocht mijn oma niet meer meemaken. Haar achterkleinkinderen hopelijk wel.
Wat kun je doen om het risico op dementie te verkleinen?
Je hoort het in onze podcast Vraag het aan, hieronder én in je favoriete podcast-app.
