Hersenaandoening schemert door in oeuvre van topartiesten

Ierse wetenschappers hebben een methode ontwikkeld waarmee ze op basis van een wiskundige analyse van schilderijen kunnen zeggen of de artiest aan een of andere neurodegeneratieve ziekte leed.

De onderzoekers namen in totaal 2092 schilderijen onder de loep, van de hand van zeven verschillende (overleden) grote namen uit de kunstwereld. Ze bekeken de penseelstreken met een zelfontwikkelde methode die zeer dicht aanleunt bij de fractaalanalyse. Fractalen zijn wiskundige patronen die zich op steeds kleinere schaal herhalen. Ze komen behalve in de abstracte wiskunde ook voor in de natuur, bijvoorbeeld in sneeuwvlokjes of in Noorse fjorden – waar elke inham wel opnieuw een paar kleinere inhammen heeft.

Op basis van de evolutie van de penseelstreken meenden de wetenschappers te kunnen zeggen welke van de zeven artiesten anders zijn gaan tekenen en schilderen ten gevolge van normale ouderdom, en bij welke van hen er sprake was van versneld cognitief en zintuiglijk verval – als gevolg van neurodegeneratieve aandoeningen zoals alzheimer en parkinson.

En wat bleek? Hun voorspelling klopte precies (de vorsers wisten vooraf niet welke schilders aan welke aandoening hadden geleden). Zo voorspelden ze juist dat Marc Chagall, Pablo Picasso en Claude Monet alle drie tot op (zeer) hoge leeftijd scherp van geest waren. Dit terwijl ze correct parkinson konden linken aan Salvador Dali en Norval Morrisseau, en alzheimer aan James Brooks en Willem De Kooning. (sst)

Bron: Alex Forsythe, University of Liverpool, VK in Neuropsychology