We gebruiken niet allemaal dezelfde cues om gezichtsuitdrukkingen te herkennen.
Elke emotionele gezichtsuitdrukking kent een aantal ‘cues’, bijvoorbeeld kraaienpootjes bij de ogen en ontblote tanden als iemand lacht. Veel wetenschappers denken dat er zes basisemoties zijn (angst, walging, blijdschap, woede, verdriet en verrassing) die in alle culturen aanwezig zijn. Iedereen zou die uitdrukkingen herkennen door de aanwezige cues. Een studie doet nu vermoeden dat dit mogelijk niet klopt en dat iedereen zijn eigen manier heeft om gezichten af te lezen.
Onderzoekers van de New York University vroegen hun proefpersonen eerst van alles over die zes basisemoties. De proefleiders kwamen er ten eerste achter dat niet iedereen hetzelfde over emoties denkt. De één vindt verdriet en woede bijvoorbeeld erg op elkaar lijken. Mogelijk omdat ze beiden associëren met huilen. De ander ervaart woede en verdriet juist als twee hele verschillende gevoelens.
Daarnaast bekeken de proefpersonen een aantal foto’s terwijl ze via de computer zeer snel moesten beoordelen welke emotie ze zagen. Gelijktijdig keken de proefleiders naar de bewegingen van de muis. Volgens de wetenschappers laten de muisbewegingen zien hoe de proefpersonen onbewust over de uitdrukking oordelen. Omdat je zo snel moet kiezen, doe je een groot deel van wat naar de keuze toe leidt onbewust. Zo zagen de wetenschappers in de muisbewegingen of iemand vond dat woede en verdriet veel met elkaar gemeen hadden, of juist niet.
Daarna volgde nog een experiment. De deelnemers kregen gezichten te zien waarin twee expressies te zien waren, door gebruik te maken van foto’s met meerdere lagen. Ze kregen dan bijvoorbeeld de vraag: is dit gezicht angstig of verrast? Aan de hand van de antwoorden konden de wetenschappers per persoon zien welke cues ze aan bepaalde emoties linkten. Daaruit bleek onder andere dat wie vindt dat woede en verdriet veel gemeen hebben, ook vaak dezelfde cues aan beide emoties toekent.
De resultaten suggereren dat hoe je emoties van een gezicht af leest, afhankelijk is van persoonlijke gedachten over emoties. En dus niet, zoals al lang wordt gedacht, enkel met het emotionele gezicht zelf te maken heeft.
De resultaten zijn gepubliceerd in Nature Human Behaviour.
