Nieuwsgierigheid zit diep ingebakken

De menselijke drang om te willen weten, is sterker dan wetenschappers dachten.

Waarom lees je negatieve commentaren op het net? Of doe je dingen waarvan je weet dat ze pijnlijk zijn? Omdat we een aangeboren nood hebben om onzekerheid op te lossen. De nood om te weten is zo sterk dat we onze nieuwsgierigheid niet kunnen bedwingen, zelfs als het antwoord overduidelijk kwetst.

Met vier experimenten onderzochten gedragswetenschappers van de University of Chicago, VS, in hoeverre studenten zich uit nieuwsgierigheid blootstelden aan onaangename prikkels. In een daarvan kreeg elke proefpersoon een hoop pennen te zien die volgens de onderzoekers waren gebruikt bij een vorig experiment. De helft van de pennen stond onder elektrische stroom. 27 studenten kregen te horen welke pennen dat waren, 27 andere wisten dat ze van sommige een elektrische schok konden krijgen. Toen ze alleen waren, namen de studenten uit de tweede groep de meeste pennen vast.

Bij de volgende drie experimenten dreigden de onderzoekers met andere onaangename prikkels, zoals het geluid van nagels op een bord of foto’s van weerzinwekkende insecten. Telkens stelden ze hetzelfde resultaat vast. Volgens de onderzoekers zit de neiging om te weten heel diep, net zoals onze basisneigingen voor eten en seks. Nieuwsgierigheid beschouwen we vaak als een goed instinct: het kan leiden tot nieuwe wetenschappelijke resultaten, maar soms werkt het averechts.

Maar hoe moeilijk morbide nieuwsgierigheid ook te weerstaan is, het is mogelijk. In het laatste experiment waren de proefpersonen minder geneigd een onaangename foto te bekijken, als ze vooraf de vraag kregen te voorspellen hoe ze zouden reageren op de foto. Je inbeelden wat het resultaat kan zijn van je nieuwsgierigheid, kan je helpen in te schatten of het sop de kool waard is. Het kan helpen de negatieve effecten van je nieuwsgierigheid te verzachten. (rj)