Herhaalde toediening van oxytocine bij kinderen met autisme stimuleert het lichaamseigen oxytocinesysteem.
Oxytocine, ook wel bekend als het knuffelhormoon, wordt vaak geassocieerd met het versterken van sociale banden. Zo speelt het bijvoorbeeld een belangrijke rol bij de hechting tussen ouder en kind. Er wordt al langere tijd geëxperimenteerd met het toedienen van oxytocine in de vorm van een neusspray bij autismespectrumstoornis. En voor het eerst is nu uitgebreid onderzocht wat de langdurige effecten op het eigen oxytocinesysteem zijn bij kinderen met autisme.
In een nieuwe Belgische studie is er gekeken naar 79 kinderen met autisme (tussen de 8 en 12 jaar) waarvan de helft gedurende vier weken tweemaal daags een neusspray met oxytocine toegediend kreeg en de andere helft een placebo. In de oxytocinegroep bleek dat er 24 uur na de laatste toediening, verhoogde oxytocinespiegels in het speeksel gemeten konden worden. Opvallend was dat verhoogde oxytocinespiegels na de behandeling geassocieerd waren met verbeterde hechting.
Snelle afbraak
Matthijs Moerkerke (eerste auteur van de studie, KU Leuven): ‘Oxytocine wordt heel snel afgebroken in het lichaam, al binnen een paar minuten. We hebben vier weken lang oxytocine toegediend, en minstens 24 uur gewacht na de laatste spray voordat we de meting verrichten, om er zeker van te zijn dat we de langdurige effecten meten en geen directe effecten van een enkele dosis. Na 24 uur bleken de oxytocinelevels nog steeds hoger te zijn in vergelijking met een placebo wat wijst op het stimulerende effect van de spray op het lichaamseigen oxytocinesysteem.’
‘Vervolgens hebben we gekeken wat nou precies de biologische effecten op ons brein zijn. Oxytocine werkt alleen als het bindt met de oxytocine receptor die zich op de cel bevindt.
We zien dat verhoogde oxytocinelevels resulteren in de ontwikkeling van meer oxytocine receptoren en dat deze twee maten sterk gecorreleerd zijn met elkaar. Daarnaast zijn deze verhoogde levels ook gecorreleerd met een verbeterd klinisch beeld: de hechting neemt toe en kinderen zijn minder angstig.’
Optimale dosering
‘Een belangrijke volgende stap is het verder uitspitten welke doseringsschema’s en welke frequenties van toediening het meest optimaal zijn. Ook is het belangrijk om te onderzoeken binnen welke sociale context de spray het beste gegeven kan worden. Als dat binnen een positief sociale context is, dan kan oxytocine toediening een ‘window of opportunity’ openen om sociale vaardigheden aan te leren en stress te verlagen. De context is hierbij belangrijk.’
‘Er staat nog wel werk voor de boeg voordat het hier in België als therapeutisch middel toegepast zal worden. In Nederland kan een arts de oxytocinespray al voorschrijven, maar in België kan dat op dit moment nog niet. Ik verwacht dat het in de toekomst als potentieel ondersteunende therapie zou kunnen dienen in combinatie met gedragstherapie.’
Bron: Nature Communications
