Parkinsonmedicatie in de vorm van een neusspray: sneller en effectiever?

Wetenschappers hebben een nieuwe gel ontwikkeld die samen met het parkinsonmedicijn levodopa aan weefsel in de neus kan hechten, waardoor de werkzame stof rechtstreeks naar de hersenen wordt gestuurd.

Wetenschappers van de Universiteit van York hebben aanzienlijke vooruitgang geboekt bij de ontwikkeling van een neusspraybehandeling voor patiënten met de ziekte van Parkinson. Zo hebben zij een nieuwe gel ontwikkeld die samen met het medicijn levodopa aan weefsel in de neus kan hechten, waardoor de behandeling rechtstreeks naar de hersenen kan worden gestuurd.

Patiënten met de ziekte van Parkinson hebben een tekort aan dopamine, een boodschapper in de hersenen die het mogelijk maakt voor zenuwcellen om met elkaar te communiceren. Het stofje is belangrijk voor meerdere functies van het zenuwstelsel, zoals beweging, genot, aandacht, stemming en motivatie. Het medicijn levodopa wordt in de hersenen omgezet tot dopamine, wat het tekort aan dopamine-producerende cellen compenseert. De ziekte is tot dusver niet te genezen, waardoor behandelingen vooral gericht zijn op symptoombestrijding.

Directe route naar de hersenen

Onderzoek naar toediening van levodopa in de vorm van een neusspray is al langer populair vanwege de snelle opname vanuit het neusslijmvlies in het bloed. De uitdaging is echter om een ​​manier te vinden om deze lang genoeg aan het neusweefsel te laten hechten om een ​​goede dosis van het medicijn af te geven. De onderzoekers creëerden een gel, geladen met levodopa, die als een vloeistof in de neus kan stromen en vervolgens snel kan veranderen in een dunne laag gel in de neus. De methode is al getest in diermodellen en het team werkt nu aan materialen die geschikt zijn voor klinische proeven bij mensen.

'Een alternatieve toedieningsroute van levodopa is zeker welkom'

Hoogleraar neurologie Bas Bloem (Radboudumc): ‘Levodopa wordt al gebruikt sinds 1967 en is nog steeds de belangrijkste hoeksteen van de behandeling voor de ziekte van Parkinson. We zien alleen dat het middel over tijd bij een aanzienlijk deel van de patiënten zijn werkzaamheid lijkt te verliezen. De reden hiervoor is dat er een barrière zit in de darmen en in het bloed, waardoor niet alles de hersenen kan bereiken. Een alternatieve toedieningsroute in de vorm van een neusspray is dan ook zeker welkom. Het is veelbelovend onderzoek, maar tot dusver alleen nog getest in diermodellen. Toekomstige studies zullen nu moeten uitwijzen of het ook bij mensen werkt.’

Hoogleraar neurologie Teus van Laar (Universitair Medisch Centrum Groningen): ‘Toediening van medicatie via de neus is op zich niet nieuw, maar dat dit nu ook voor levodopa mogelijk is, is een interessante ontwikkeling. Om het slikken van pillen te omzeilen, zijn er echter wel al andere alternatieve opties voorhanden, zoals een inhaleerbare vorm van levodopa. De grote uitdaging is vooral om een continue stabiele stimulatie te bewerkstelligen, en daar is deze techniek naar mijn mening niet geschikt voor. Al met al is het een aardige bevinding, maar het direct voordeel voor patiënten ten opzichte van wat er nu beschikbaar is zal nog moeten blijken.’