Toegang tot elektriciteit = minder slaap

Een slaaptekort wordt vaak verklaard door het feit dat we constant bereikbaar zijn en de media ons voortdurend overspoelen met informatie. Maar onderzoek aan de universiteit van Washington heeft nu aangetoond dat elektriciteit en kunstmatig licht de grote schuldigen zijn.

De onderzoekers wilden het effect van elektriciteit op de slaapcyclus onderzoeken in een natuurlijke omgeving. Ze gingen daarom op zoek naar twee soortgelijke gemeenschappen van jager-verzamelaars, met als enige verschil: toegang tot elektriciteit. Dit zeldzame scenario ontdekten ze in het noordoosten van Argentinië, waar twee inheemse groepen op vijftig kilometer afstand van elkaar leven. De eerste groep heeft de klok rond gratis toegang tot elektriciteit en kan op gelijk welk moment het licht aandoen. De tweede groep heeft geen toegang tot elektriciteit.

De onderzoekers observeerden beide groepen tijdens een gemiddelde week in de zomer en in de winter. De deelnemers aan het onderzoek moesten een armband dragen die hun beweging registreerde. Een pols die lange tijd volledig stil was, impliceerde dat de persoon in kwestie sliep. De deelnemers hielden ook een slaapdagboek bij.

Daaruit bleek dat de groep mét elektriciteit gemiddeld een uur minder sliep. Dat werd vooral veroorzaakt doordat mensen later gingen slapen als ze gebruik konden maken van een kunstmatige lichtbron. Beide groepen sliepen langer in de winter en korter in de zomer. Dat wijst erop dat mensen van nature meer slaap nodig hebben tijdens de donkerdere wintermaanden.

Volgens de onderzoekers illustreert hun studie wat er met de mens gebeurde toen hij evolueerde van jager-verzamelaar naar landbouwer, en uiteindelijk terechtkwam in een geïndustrialiseerde maatschappij. Toch vermoeden ze dat de effecten nog sterker zijn in sterk geïndustrialiseerde samenlevingen. (ks)