Waarom je van stress dik wordt
05 april 2018 door ABLangdurige hoge concentraties stresshormonen in het bloed stimuleert de aanmaak van vetcellen.
Wetenschappers hebben een molecuul ontdekt dat verantwoordelijk is voor de productie van meer vetcellen als gevolg van chronische stress. Dat molecuul gaat pas ‘aan’ als je langdurig stress ervaart.
Het stresshormoon cortisol is een glucocorticoïde, een groep hormonen die onder andere de aanmaak van glucose bevordert. Gezonde mensen hebben niet altijd evenveel glucocorticoïden in het bloed. Om acht uur ’s morgens vindt het hoogtepunt plaats, en om drie uur ’s nachts het dieptepunt. Een stijging in die hormonen zorgt dat we wakker worden en honger krijgen.
Stress zorgt voor meer glucocorticoïden in het bloed die vervolgens de voorlopers van vetcellen omzetten naar echte vetcellen. Tot nu was onduidelijk waarom een piek om acht uur ’s ochtends niet zorgt voor een toename in vetcellen, maar chronische stress wel.
"Een hoge concentratie cortisol gedurende 48 uur zorgde voor meer vetcellen, een piek die minder lang dan 12 uur duurde niet"
Om dat te onderzoeken kweekten de wetenschappers de voorlopers van vetcellen in een lab. Ze bootsen de normale pieken en dalen na door de cellen bloot te stellen aan glucocorticoïden. Ook stelden ze een deel van de cellen langer bloot aan de hormonen, zoals bij chronische stress het geval is. Een hoge concentratie gedurende 48 uur zorgde inderdaad voor meer vetcellen. Een piek die minder lang dan 12 uur duurde niet.
Die voorlopers bevatten het eiwit PPAR-gamma. Hoe ouder de cel, hoe meer van dat eiwit en hoe groter de kans dat de cel zich zal transformeren naar een vetcel. Door het eiwit te kleuren konden de wetenschappers de concentratie goed bekijken. Ze zagen dat na 34 uur een andere molecuul, het FABP4-eiwit, actief wordt en de aanmaak van PPAR-gamma stimuleert. De boosdoener die verantwoordelijk is voor de relatie tussen chronische stress en overgewicht.
"Muizen die 21 dagen een hoge concentratie van de hormonen in hun bloed hebben, zijn twee keer zo zwaar als muizen met een normale concentratie"
Muizen die 21 dagen lang een hoge concentratie van de hormonen in hun bloed hebben, zijn twee keer zo zwaar als muizen met een normale concentratie, zagen de wetenschappers bovendien. De muisjes kregen hetzelfde dieet voorgeschoteld.
Timing van pulsen in stresshormonen is dus wel degelijk belangrijk, concluderen de wetenschappers. Langdurige hoge concentraties activeren moleculen die de aanmaak van vetcellen stimuleren. De resultaten leiden mogelijk tot nieuwe manieren om gewichtstoename te verminderen voor mensen met chronische stress door in te spelen op die pulsen.
