Waarom we bescheiden zijn
31 mei 2018 door ABWie niet geweldig is, hoeft ook niet bescheiden te zijn. Dat concluderen Oostenrijkse wetenschappers met behulp van een wiskundig model.
Wetenschappers van het Institute Science and Technology Austria vroegen zich af waarom mensen soms zo bescheiden zijn. Waarom zou je bijvoorbeeld een anonieme donatie doen?
We zijn bescheiden omdat het soms geen zin heeft om ergens over op te scheppen, luidt hun antwoord. Als je bijvoorbeeld heel rijkt bent, is het niet nodig om te vertellen dat je veel geld doneert aan een goed doel. Mensen in de directe omgeving zullen toch wel merken dat je rijk bent.
De wetenschappers onderzochten hun vraag met behulp van speltheorie. Dat is een wiskundige manier om de effecten van een beslissing te bestuderen. Ze bouwden een spel waarin een zender en een ontvanger keer op keer tegen elkaar speelden. Het doel van beide spelers was om een interactie met elkaar aan te gaan. Met het spel proberen de wetenschappers de werkelijkheid zo goed mogelijk na te bouwen. Er waren drie soorten verzenders: hoog, medium en laag. De hoge verzenders hadden veel om over op te scheppen, zij waren bijvoorbeeld erg rijk of slim. De lage verzenders hadden het minst om over op te scheppen. De verzender kan een signaal verzenden dat verstopt zit, zoals een anonieme donatie, of een duidelijk signaal verzenden.
Daarnaast waren er twee soorten ontvangers: zwakke en sterke. De sterke ontvangers willen graag alleen contact maken met de slimme of rijke verzenders, en de zwakke ontvangers zijn minder selectief.
De wetenschappers lieten de computer berekenen wanneer de verstopte signalen, ofwel de bescheiden verzenders, de hoogste beloning kregen. Het bleek dat het vooral voor de hoge verzenders nuttig was om bescheiden te zijn.
Een verstopt signaal (zoals een anonieme donatie) is een signaal op zichzelf, concluderen de wetenschappers. Het kan zijn dat de anonieme donateur zich niet bekommert om mensen die normaal gezien van zo’n donatie onder de indruk zouden zijn. Het kan ook zo zijn dat de donateur zeker is dat de mensen waar hij om geeft er toch wel achter komen. In de kunst of mode zijn ook vaak subtiele boodschappen te vinden. De artiest vindt mogelijk dat zij die een goede smaak hebben of thuis zijn in de materie de boodschap hoe dan ook begrijpen.
We zijn dus bescheiden als het niet nodig is ergens over op te scheppen en we er zeker van zijn dat onze doelgroep het signaal toch wel oppikt.
De bevindingen zijn gepubliceerd in het tijdschrift Nature Human Behaviour
