‘Aliens laten niks van zich horen omdat ze uitgestorven zijn’

Volgens twee astrobiologen van de Australian National University is het leven op planeten doorgaans van korte duur. Organismen zouden bijna altijd in een vroeg stadium bezwijken aan het snelle opwarmen of afkoelen van hun planeet (Astrobiology, januari 2016).

Het heelal wemelt waarschijnlijk van de rotsachtige werelden waar water en energiebronnen voorhanden zijn. Je zou dus, zoals de Italiaanse natuurkundige Enrico Fermi al in 1950 opmerkte, verwachten dat we regelmatig iets van geavanceerd buitenaards leven zouden merken. Dat dit niet zo is, wordt de Fermi-paradox genoemd.

De beide astrobiologen stellen daar de ‘Gaiaanse Bottleneck’ tegenover. Volgens deze theorie zou leven in het prille begin zo kwetsbaar zijn, dat de kans groot is dat het al vroeg uitsterft.

Dat komt doordat het klimaat op veel jonge planeten simpelweg te instabiel is. Om de temperatuur op zo’n planeet leefbaar te houden, zouden eenmaal gevormde organismen de productie van broeikasgassen zoals waterdamp en koolstofdioxide voortdurend moeten bijstellen.

Het is nog maar de vraag hoe vaak dat lukt. Oorspronkelijk waren Venus en Mars waarschijnlijk net zo leefbaar als de aarde, maar binnen een miljard jaar was Venus veranderd in een broeikas en Mars in een vrieskist. Als er ooit al leven is geweest op deze planeten, was dat klaarblijkelijk niet in staat om het snel veranderende klimaat te stabiliseren. Voor zover we nu weten, is dat alleen op de aarde gelukt.