Curiosity vindt stikstof in Marsbodem

De Amerikaanse Marsrover Curiosity heeft stikstofverbindingen gevonden in de Marsbodem. De ontdekking, vandaag online gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Sciences, werd gedaan met het SAM-instrument aan boord van de Marswagen (SAM staat voor Sample Analysis on Mars).

Door kleine bodemmonsters te verhitten en de vrijkomende gassen te analyseren, onderzoeken wetenschappers de samenstelling. Op drie verschillende plaatsen op Mars (Rocknest, John Klein en Yellowknife Bay) detecteerden ze lachgas (distikstofoxide, NO₂). Dat is zo goed als zeker een van de afbraakproducten van nitraat (NO₃). De aanwezigheid van nitraat in de bodem van Mars is niet eerder aangetoond.

Zowel op aarde als op Mars komt veel stikstof voor, maar voornamelijk in de vorm van stikstofmoleculen (N₂) in de dampkring. Om deel te nemen aan (bio)chemische reacties, moeten de moleculen zich splitsen. Op aarde gebeurt dat grotendeels door biologische activiteit, maar stikstofatomen kunnen ook 'vastgelegd' worden door energierijke verschijnselen zoals bliksemontladingen.

Er zijn geen aanwijzingen dat de nitraten in de Marsbodem geproduceerd zijn door micro-organismen; de onderzoekers gaan ervan uit dat ze het gevolg zijn van bliksem- en meteorietinslagen in het verre verleden. Wel is nu voor het eerst aangetoond dat er op Mars - in ieder geval in de grote krater Gale, waar Curiosity zich bevindt - stikstof in de bodem aanwezig was dat in principe beschikbaar was voor biochemische reacties.

Eerder was al aangetoond dat er enkele miljarden jaren geleden stromend water en organisch (koolstofhoudend) materiaal aanwezig was in de krater. De vondst van nitraat ondersteunt de conclusie dat Gale lang geleden in elk geval 'bewoonbaar' was: micro-organismen zouden er goed kunnen overleven.