De kralen van het poollicht verklaard

Voordat het poollicht aan haar nachtelijke spektakel begint, is er vaak een kralenketting aan de hemel zichtbaar. Nieuwe computeranalyses in combinatie met metingen van NASA’s THEMIS-sondes werpen nieuw licht op de oorsprong van het verschijnsel.

De poollichten ontstaan door grote hoeveelheden plasma die door zonnewinden onze magnetosfeer binnendringen. In de bovenste laag van de atmosfeer botsen ze dan met waterstof-, zuurstof- en stikstofatomen die beginnen gloeien, wat resulteert in het kleurrijke schouwspel. Er zijn verschillende patronen te herkennen in het poollicht, waaronder auroral beads (kralen van het poollicht, zie foto). Lange tijd was niet duidelijk wat dat specifieke patroon veroorzaakte, maar de technologie is eindelijk ver genoeg ontwikkeld om het op te meten.

De sondes van NASA’s THEMIS-missie waren al in staat de kralen in beeld te brengen en aan te tonen dat ze veroorzaakt worden door lichtere en snellere elektronen. Nu pas zijn computerprogramma’s krachtig genoeg om dit hele proces te simuleren op een schaal van enkele tientallen tot wel twee miljoen kilometer.

Wanneer grote hoeveelheden zonneplasma het magnetisch veld rond de aarde bereiken, ontstaan aan de achterkant van de planeet bubbels. Door onevenwichtigheden in het drijfvermogen van de bubbels en zwaarder plasma in de magnetosfeer, ontstaan ‘vingers’ die wij zien als kralen. Het werkt op een gelijkaardige manier als een lavalamp. NASA legt de bevindingen uit in onderstaand filmpje.

De grote bevinding hier is dat kleine veranderingen in het magnetische veld rond de aarde kunnen bepalen hoe de poollichten eruitzien. Verder bevestigen de resultaten het vermoeden dat de kralen voorafgaan aan grotere elektrische stormen in de ruimte.