De maan is 4,47 miljard jaar oud

Een internationaal team van planeet- wetenschappers heeft vastgesteld dat de maan ongeveer 100 miljoen jaar na de geboorte van het zonnestelsel is ontstaan (Nature, 3 april). Deze conclusie is gebaseerd op onderzoek van de chemische samenstelling van de aardmantel en computersimulaties van het samenklonteringsproces waaruit onze planeet is voortgekomen.

De wetenschappers hebben honderden simulaties uitgevoerd van botsingen tussen de planetaire bouwstenen die ruim 4,5 miljard jaar geleden om de zon cirkelden. Daarbij ontdekten ze dat er een verband bestaat tussen het moment waarop de jonge aarde werd getroffen door een object ter grootte van Mars – de botsing waaruit naar men aanneemt de maan is voortgekomen – en de hoeveelheid planetair bouwmateriaal die daarna nog op aarde neerplofte. Hoe eerder die laatste grote botsing plaatsvond, des te groter moet de hoeveelheid nagekomen materiaal zijn.

Hoeveel massa er na de laatste grote inslag op aarde is terechtgekomen, kan worden afgeleid uit de hoeveelheid ‘ijzerminnende’ elementen in de aardmantel. Het gaat dan om elementen als platina en iridium, die na grote inslagen samen met ijzer naar de kern van de (vloeibare) aarde zonken. Kort na de laatste grote inslag moeten de hoeveelheden platina en iridium in de aardmantel dus vrijwel nihil zijn geweest.

Door bestaande schattingen van de hoeveelheden ijzerminnende elementen in de huidige aardmantel te combineren met de resultaten van hun computersimulaties, komen de planeetwetenschappers tot de conclusie dat de maan 95 miljoen jaar na de geboorte van het zonnestelsel is gevormd. De onzekerheid in deze datering bedraagt 32 miljoen jaar. Omdat de oudste meteorieten 4,567 miljard jaar oud zijn, komt de leeftijd van de maan daarmee uit op (afgerond) 4,47 miljard jaar. (ee)