Grootste Jupitermaan heeft ondergrondse oceaan

Met behulp van de Hubble-ruimtetelescoop zijn aanwijzingen gevonden dat zich onder het oppervlak van de grote Jupitermaan Ganymedes een oceaan bevindt. In de ondergrondse oceaan zit meer water dan al het water op het aardoppervlak bij elkaar (Journal of Geophysical Research: Space Physics, 12 maart).

Ganymedes is de grootste maan van ons zonnestelsel en de enige maan met een eigen magnetisch veld. Dit magnetische veld veroorzaakt poollichten – gordels van gloeiend gas rond de noord- en zuidpool van de maan. Omdat Ganymedes zich dicht bij Jupiter bevindt, is deze maan ook ingebed in het magnetische veld van haar moederplaneet.

Wanneer het magnetische veld van Jupiter verandert, schommelen de poollichten van Ganymedes heen en weer. Uit de schommelbeweging van de beide poollichten hebben wetenschappers nu afgeleid dat zich een grote hoeveelheid zoutwater onder de korst van Ganymedes moet bevinden, die haar magnetische veld beïnvloedt.

Het magnetische veld van Jupiter veroorzaakt een secundair magnetisch veld in de oceaan, dat het veld van Jupiter tegenwerkt. Deze ‘magnetische wrijving’ onderdrukt het schommelen van de poollichten. Hierdoor bedraagt de waargenomen amplitude van de schommeling nog maar twee graden. Als er geen oceaan was, zou dat zes graden zijn.

Geschat wordt dat de oceaan van Ganymedes honderd kilometer diep is. Hij bevindt zich onder een ongeveer 150 kilometer dikke korst van ijs.