Lange ruimtereis beschadigt ogen en hersenen

Dat een lang verblijf in de ruimte schadelijk is voor de gezondheid wisten we al. Door het wegvallen van de zwaartekracht, riskeren astronauten een afname van hun botdichtheid en de afbraak van hun spieren. Maar er is meer.

Amerikaanse onderzoekers legden 27 astronauten die gemiddeld 108 dagen in een spaceshuttle of in het ISS hadden doorgebracht in een MRI-scanner. 8 van de 27 kregen een tweede scan na een tweede ruimtemissie van gemiddeld 39 dagen. Uit de gegevens bleek dat een langdurige blootstelling aan een lagere zwaartekracht verschillende combinaties van afwijkingen aan de hersenen en ogen veroorzaakt.

Bij 33 procent van de astronauten was er sprake van een uitzetting van het hersenvocht dat zich rond de optische zenuw bevindt. Bij 22 procent werd een vervorming van de oogbal vastgesteld, bij 15 procent een uitzetting van de oogzenuw en bij 11 procent veranderingen van de hypofyse en van de verbindingen tussen dit hersenaanhangsel en de hersenen. Al deze afwijkingen worden ook waargenomen bij gevallen van intercraniale hypertensie – een verhoogde druk rond de hersenen – waarvoor geen oorzaak wordt gevonden. De druk veroorzaakt een zwelling in de verbinding tussen de optische zenuw en de oogbal, wat zorgt voor visuele problemen.

Volgens de onderzoekers verhogen lange ruimtemissies het risico op visuele problemen bij astronauten en kan dit een invloed hebben op de duur van toekomstige ruimtereizen. (ev)