Maan krijgt elke 80.000 jaar een 'facelift'

Het maanoppervlak wordt veel vaker ‘aangeharkt’ door meteorieten dan wetenschappers tot nu toe dachten. Dat blijkt uit een analyse van de beelden die de maansonde Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) de afgelopen zeven jaar heeft gemaakt (Nature, 13 oktober).

Tot voor kort gingen wetenschappers ervan uit dat het maanoppervlak naar menselijke maatstaven nauwelijks veranderingen ondergaat. Het kon wel honderdduizenden of miljoenen jaren duren voordat er duidelijke verschillen zichtbaar zouden zijn. Maar nu blijkt dat het omwoelen van het oppervlaktemateriaal 'slechts' zo'n 80.000 jaar duurt.

Kraters tot 43 meter

Dat leidden wetenschappers af uit de kleine veranderingen die de Lunar Reconnaissance Orbiter de afgelopen zeven jaar heeft geregistreerd. In die tijd zijn er zeker 222 nieuwe kleine inslagkraters op de maan ontstaan, die in afmetingen uiteenlopen van enkele meters tot 43 meter. Dat aantal is hoger dan verwacht.

Uit de beelden van de LRO blijkt verder dat het puin dat bij een inslag wordt opgeworpen zich niet beperkt tot de naaste omgeving van de krater. Een klein deel van het verdampte en gesmolten gesteente spat met zo’n hoge snelheid op, dat het zich over grote afstanden verspreidt. Dit materiaal verstoort de bovenste centimeters van het oppervlak en verandert de helderheid ervan.

Bouwen op de maan?

Het zijn vooral die talrijke secundaire inslagen die ervoor zorgen dat het maanoppervlak veel sneller wordt ververst dan gedacht. En dat kan ook gevolgen hebben voor de eventuele constructie van permanente gebouwen op de maan. Die zouden niet alleen te maken krijgen met directe inslagen, maar kunnen ook worden getroffen door opspattende kleine deeltjes. Die verspreiden zich met snelheden van 1800 km/u over de omgeving.