Mars had ooit zijn eigen ‘Atlantische Oceaan’

Vier miljard jaar geleden was er een primitieve oceaan op Mars die meer water bevatte dan de Noordelijke IJszee op aarde. Dat blijkt uit metingen met onder meer de Europese Very Large Telescope, die verspreid over een periode van zes jaar door een internationaal team van wetenschappers zijn verricht. De resultaten zijn deze week gepubliceerd in Science.

De nieuwe schatting van de hoeveelheid water op de jonge planeet Mars is gebaseerd op gedetailleerde waarnemingen van twee enigszins verschillende vormen van water in de Marsatmosfeer. De eerste is de bekende vorm, die uit twee waterstofatomen en één zuurstofatoom bestaat. De tweede is halfzwaar water of HDO, een natuurlijke variant waarin een van de waterstofatomen is vervangen door de zwaardere soortgenoot deuterium.

Omdat halfzwaar water zwaarder is dan normaal water, ontsnapt het na verdamping minder gemakkelijk de ruimte in. Dus hoe meer water een planeet in de loop van zijn bestaan verliest, des te groter wordt het HDO-aandeel van het resterende water.

Uit het onderzoek blijkt dat het water in de Mars-atmosfeer met een factor 7 à 8 met halfzwaar water is verrijkt. Dat wijst erop dat de planeet een hoeveelheid water is kwijtgeraakt die 6,5 keer zo groot was als de hoeveelheid die in de huidige poolkappen is opgeslagen. En daaruit volgt dat de oceaan op de jonge planeet zeker 20 miljoen kubieke kilometer water moet hebben bevat.

Gezien de huidige topografie van Mars, zal het meeste water zich op de noordelijke vlakten hebben verzameld. Als dat inderdaad het geval was, zal ongeveer 19% van Mars onder water hebben gestaan. Ter vergelijking: de Atlantische Oceaan neemt 17% van het oppervlak van onze aarde in beslag.

WORDEN WIJ ALIENS? - Reizen naar de ruimte
Dossier op tablet
 

Astronomen ontdekken steeds meer planeten – zogeheten exoplaneten – waar misschien leven mogelijk is. Sterker nog: er zitten planeten tussen waar de omstandigheden om leven te verwekken gunstiger zijn dan die op aarde. Het wordt daarom met de dag waarschijnlijker dat we binnenkort buitenaards leven zullen ontdekken. Misschien zijn wij dat zelf wel. Nogal wat avonturiers dromen van een verregaande verkenning van de kosmos. Een kolonie op Mars is daarin slechts een tussenstap naar andere, meer leefbare planeten. Wat houdt ons nog tegen?

In de digitale Eos wetenschapdossiers focust onze redactie telkens diepgaand op één onderwerp en dat vanuit verschillende wetenschappelijke invalshoeken. Achtergrondartikels, reportages en interviews worden aangevuld We bundelen daarvoor recente achtergrondstukken uit Eos, Memo, Psyche&Brein en Scientific American, aangevuld met extra foto's, video's en infografieken. Omdat we op tablet niet beperkt zijn door de lengte van het papier, kunnen we lijvige magazines aanbieden, ideaal voor de wetenschappelijke veelvraten!