’s Nachts baden grote delen van het Marsoppervlak in een pulserend ultraviolet licht. De nachtgloed is op z’n helderst rond de evenaar.
Zonlicht dat de atmosfeer binnendringt zet tientallen kilometers boven het aardoppervlak een ketting van chemische reacties in gang. Dat resulteert in een gloed van ultraviolet licht, die onzichtbaar is voor het blote oog. Het fenomeen komt niet alleen voor op aarde, ook andere hemellichamen met een atmosfeer kennen het. In 2014 al zond de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA een satelliet naar Mars, om de nachtgloed van de planeet te bestuderen. Nu blijkt dat die gloed drie keer per nacht pulseert, en dat de helderheid ervan toe- of afneemt naargelang het seizoen.
De satelliet, MAVEN genaamd, nam foto’s op 70 kilometer boven de Marsatmosfeer, en deed dat twee Marsjaren lang (meer dan 1.300 dagen op aarde). Door die beelden te bestuderen, ontdekten onderzoekers van de University of Colorado nu dat de nachtgloed, net als op aarde, afhankelijk is van de seizoenen. Ze zou enkel verschijnen tijdens de lente en herfst, en zou op zijn helderst zijn tijdens de piek van de winter, ter hoogte van de noord- en zuidpolen. Dat is te danken aan de warme windstromen die dan van de evenaar naar de polen circuleren.
Video: Het pulserende uv-licht gloeit 's nachts drie keer op, het sterkst op kort na zonsondergang.
De gloed zelf ontstaat wanneer luchtstromen hoog in de Marsatmosfeer naar beneden duiken. Op dat moment mengen stikstof- en zuurstofatomen zich in de atmosfeer tot stikstofmonoxidemolecules. Dat proces creëert kleine uitbarstinkjes van uv-licht. Dat het uv-licht drie keer per nacht pulseert, is dan een gevolg van neerwaartse winden, waarbij stikstof- en zuurstofatomen zich makkelijker vermengen.
Het onderzoeksteam ontdekte nog een bijzonder felle zone in de nachtgloed (zie foto). De oorzaak ervan is nog niet bekend, maar de onderzoekers vermoeden dat ze te maken heeft met het onderliggende reliëf van het planeetoppervlak. Opvallend is dat deze plek zich bevindt op bijna 0° lengte- en breedtegraad. Het Null Island van Mars, als het ware.
Het plan om mensen op de rode planeet te krijgen, wordt alsmaar concreter. Om dat veilig te doen, is het van belang om op voorhand zo veel mogelijk van Mars te weten. Studies naar de atmosfeer, zoals bovenstaand onderzoek, maken daar een cruciaal onderdeel van uit. Ze stellen onderzoekers in staat betere weersvoorspellingen te maken op de planeet.
