Wat gebeurt er precies met ons hart als het ouder wordt? Wetenschappers hopen daar in de toekomst beter zicht op te krijgen door een kunstmatig miniatuurhart naar het internationaal ruimtestation ISS te sturen.
Openingsbeeld: Het kunstmatig miniatuurhart met bloedvatenstelsel wordt met een 3D-bioprinter geproduceerd. © SCK CEN
Met dit experiment hopen de onderzoekers aan te tonen dat het ontwikkelde hart- en vatenstelsel in de ruimte als wetenschappelijk model voor hartveroudering werkt. Vijf onderzoekscentra en bedrijven, waaronder het SCK CEN, bundelen hiervoor hun krachten in een omgeving waar hartveroudering beter onderzocht kan worden: de ruimte.
Waarom daar? Ons hart verandert naarmate we ouder worden: het wordt langzaam groter en stijver, en de pompkracht gaat langzaam achteruit. Toch tasten wetenschappers nog deels in het duister waarom dat zo is. Factoren als stress, microzwaartekracht en straling in de ruimte maken dat die verouderingsprocessen twintig keer sneller optreden. Hier kunnen we tijdwinst boeken.
Omdat een levend mensenhart voor dit onderzoek niet in aanmerking komt, werd een miniatuurhart nauwelijks groter dan een chiazaadje op een chip gebioprint, kortweg heart-on-a-chip genoemd. Een bijbehorend bloedvatenstelsel voedt dat hart met prikkels, zuurstof en andere voedingsstoffen tot het volgroeid is en begint te kloppen.
In 2025 vertrekt het hartmodel voor minstens een maand naar het internationaal ruimtestation ISS. Daar wordt het live opgevolgd. Na terugkeer op de moederplaneet zullen onderzoekers het onder de loep nemen om de achterliggende biologische processen van hartveroudering bloot te leggen. Op termijn hopen de onderzoekers met deze techniek eventuele geneesmiddelen uit te testen die cardiovasculaire ziektes kunnen genezen.