Het resultaat is belangrijk voor de modellen van de inwendige structuur van Jupiter, waarover nog weinig bekend is.

Jupiter is verreweg de grootste planeet van het zonnestelsel en heeft 2,5 keer zoveel massa als alle andere planeten bij elkaar. Hij behoort tot de zogeheten gasreuzen, die vooral uit gas bestaan en geen vast oppervlak hebben. De planeet is gehuld in wolken en er woeden stevige orkanen.

De ruimtesonde Juno draait sinds 2016 om Jupiter om de vele openstaande vragen rond de gasreus te beantwoorden. Dat heeft nu waardevolle informatie opgeleverd over Jupiters zwaartekrachtsveld. Om het inwendige van de planeet goed te begrijpen is informatie over de diepe atmosfeer nodig. De straalstromen en orkanen worden al lange tijd waargenomen, maar tot nu toe was onbekend tot welke diepte ze reiken.

De Juno-gegevens laten zien dat de winden tot een diepte van zo’n 3000 kilometer doordringen. Daaronder gedraagt Jupiter zich als een vast object, waarbij de differentiële rotatie (het verschijnsel dat gas aan de evenaar sneller roteert dan dat aan de polen) enorm afneemt vergeleken met die in de atmosfeer.

Astrofysicus Yamila Miguel, tweede auteur van een van de artikelen die in Nature zijn verschenen en coauteur van de beide andere, werkt aan modellen die de waarnemingen van Juno verklaren. ‘Deze nieuwe kennis is cruciaal voor ons begrip van het inwendige van de planeet, van zijn samenstelling en van de verdeling van materiaal in het binnenste’, aldus Miguel, die sinds kort is verbonden aan de Oude Sterrewacht Leiden. ‘Nu we weten hoe diep de winden reiken, kunnen we de reuzenplaneet van ons zonnestelsel ook echt beginnen te begrijpen.’