Reusachtig zwart gat is sterrenstelsel uitgeknikkerd

Met de Amerikaanse röntgentelescoop Chandra is een superzwaar zwart gat ontdekt dat met hoge snelheid uit het centrum van een sterrenstelsel wordt weggestoten. Het zwarte gat is miljoenen malen zo zwaar als de zon, maar vliegt toch met een snelheid van 5 miljoen kilometer per uur naar buiten - snel genoeg om uiteindelijk aan de zwaartekracht van het sterrenstelsel te ontsnappen.

Eerdere waarnemingen, onder andere met de Hubble Space Telescope, lieten al zien dat zich in het centrum van het sterrenstelsel CID-42, op 4 miljard lichtjaar afstand van de aarde, twee puntvormige bronnen van licht bevinden, die zich met hoge snelheid van elkaar verwijderen. De nieuwe Chandra-waarnemingen, die binnenkort gepubliceerd worden in The Astrophysical Journal, tonen nu aan dat één van de twee ook een bron van röntgenstraling is - zo goed als zeker de straling van heet gas dat een superzwaar zwart gat in wordt gezogen.

Hoewel er enkele alternatieve verklaringen voor de waarnemingen bestaan, gaat het volgens de onderzoekers waarschijnlijk om een zwart gat dat het resultaat is van de botsing en versmelting van twee kleinere zwarte gaten, in de kernen van twee botsende stelsels (het andere object zou dan een zware cluster van sterren zijn). Bij die versmelting zijn krachtige zwaartekrachtsgolven geproduceerd - rimpelingen in de ruimtetijd die voorspeld worden door Einsteins relativiteitstheorie maar die nog nooit direct zijn waargenomen. Computersimulaties laten zien dat zulke zwaartekrachtsgolven in de ene richting sterker kunnen zijn dan in de andere, waardoor het superzware zwarte gat in één bepaalde richting kan worden weggestoten.

Als deze verklaring klopt, is het volgens de astronomen heel goed mogelijk dat er veel superzware zwarte gaten onopgemerkt door de intergalactische ruimte koersen. Omdat die dan niet langer gas uit hun omgeving slokken, zenden ze ook geen röntgenstraling uit en zijn ze dus echt onzichtbaar.