Ruimte

Saturnusringen minder dan 100 miljoen jaar oud

De majestueuze ringen van de reuzenplaneet Saturnus zijn hooguit 100 miljoen jaar oud, en misschien zelfs niet ouder dan 10 miljoen jaar.

Die conclusie trekken planeetwetenschappers vandaag in Science, op basis van metingen van de Amerikaanse planeetverkenner Cassini. Daarmee staat definitief vast dat het indrukwekkende ringenstelsel niet tegelijkertijd met de planeet is ontstaan, zo'n 4,6 miljard jaar geleden.

"Het indrukwekkende ringenstelsel niet tegelijkertijd met de planeet is ontstaan, zo'n 4,6 miljard jaar geleden"

Cassini vloog in september 2015 tussen de ringen en de wolkentoppen van de planeet door. Dat maakte het voor het eerst mogelijk om de massa van het ringenstelsel te bepalen. Die nieuwe metingen komen overeen met eerdere (maar minder betrouwbare) schattingen: de massa van de Saturnusringen is circa 40 procent van de massa van de kleine ijsmaan Mimas. Die geringe massa - gecombineerd met het bekende tempo waarin ringmateriaal in de dampkring van Saturnus 'neerregent' - is alleen te verklaren wanneer de ringen zeer recent zijn ontstaan, vermoedelijk als gevolg van de botsing van twee kleine, bevroren hemellichamen.

Overigens wijzen de zwaartekrachtmetingen van Cassini ook uit dat er op 9.000 kilometer diepte in de dampkring van Saturnus nog steeds sprake is van krachtige atmosferische stromingen, en dat de rotsachtige kern van de planeet 15 à 18 maal zo zwaar is als de aarde.