Toch geen stromend water op Mars?

Er blijven twijfels over het proces dat de talrijke geulen in hellingen op de planeet Mars doet ontstaan. Qua vorm vertonen de geulen sterke overeenkomsten met hun aardse tegenhangers, die door stromend water zijn gevormd. Maar Frans onderzoek laat zien dat ook sublimerend koolstofdioxide-ijs de oorzaak kan zijn (Nature Geoscience, 21 december).

Het bijzondere aan de geulen op Mars is dat ze ontstaan in het vroege voorjaar, wanneer het oppervlak nog erg koud is. Voor stromend water is het dan nog veel te koud, maar het dunne laagje koolstofdioxide-ijs dat in de winter op het planeetoppervlak is afgezet, begint dan wel al te ontdooien.

Volgens de Franse aardwetenschappers kan dat bijna geen toeval zijn, en bestaat er een verband tussen beide verschijnselen. Hun computersimulaties laten zien dat het zonlicht dat in het vroege voorjaar door het ijslaagje heen schijnt, de onderliggende bodem genoeg opwarmt om het ijs van onder af te laten sublimeren – direct in gasvorm te laten overgaan. Het vrijkomende gas kan echter niet onmiddellijk ontsnappen, en probeert zich een weg te banen door de poreuze onderlaag.

De druk in de bovenste laag van de Marsbodem loopt daarbij zo sterk, dat het afsluitende ijslaagje uiteindelijk openbreekt. Gevolg: binnen enkele minuten stromen grote hoeveelheden gas weg uit de bodem, waardoor deze instabiel wordt en er kleine aardverschuivingen ontstaan. Er hoeft dus geen water aan te pas te komen.