bos

Vooral stikstof, en pas in tweede instantie de klimaatverandering, is de belangrijkste oorzaak van de verschuiving in verspreiding van veel plantensoorten. Dat toonden Pieter Sanczuk (UGent) en zijn collega’s met de databank van vegetatie-opnames forestREplot.

Als je denkt aan een boomgaard duiken al snel beelden op van prachtige fruitboomgaarden in volle bloei of rijkelijk gevuld met appels of peren. Wist je ook dat er boomgaarden zijn die niet voor menselijke consumptie bestemd zijn?

Hout is enorm divers én geliefd, helaas ook bij smokkelaars. Recent onderschepten inspecteurs van de dienst Leefmilieu tonnen Russisch hout dat illegaal ons land binnenkwam. Die ontdekking was best een primeur, want de identiteit en herkomst van een houtlading bewijzen is een hele uitdaging. Het geheime wapen van de inspecteurs? Een succesvolle samenwerking met forensische houtwetenschappers.

Het Amazonewoud wordt ook wel de ‘groene long’ van de aarde genoemd. Hoe cruciaal zijn bossen voor onze zuurstofvoorziening? 

In het Zoniënwoud bevindt zich een reservaat waar bomen sinds 1983 in alle rust oud en dik mogen worden. Elke boom die omvalt, elk dier dat sterft, blijft liggen. Dat is bijzonder, want eeuwenlang haalden mensen alles van vlees en hout uit het bos. We gingen praten met de oudste en dikste boom in het reservaat. Samen blikken we terug op veertig jaar Belgische bosgeschiedenis.

Veel mensen willen helpen bij het herstel van beschadigde of verdwenen bossen. Maar welke projecten dragen ook echt bij aan de opslag van koolstof, de bescherming van de biodiversiteit en de levenskwaliteit van de lokale bevolking, en welke maken de problemen erger? We vroegen het aan tal van betrokkenen in Tanzania, Kenia en Oeganda. Wie een project wil starten of steunen, legden die uit, moet zich de volgende zeven vragen stellen.

Het gaat niet goed met onze bossen. Het veranderende klimaat verzwakt bomen en maakt hen vatbaarder voor allerlei ziektes en plagen. INBO zocht uit hoe het bosareaal in Vlaanderen aan te passen aan deze nieuwe realiteit.

In zowat heel West-Europa hebben naaldbomen het erg moeilijk. Als ze niet opgegeten worden door de letterzetter, krijgen ze wel een schimmelinfectie. ‘Door de warmte putten ze hun ultieme waterreserve uit. Zo worden ze kwetsbaar.’