Biotechnologische gesprekken vlotten niet tussen wetenschappers, vrienden, en familie. Zoals een “echte" wetenschapper onderzocht ik hiervan de oorzaak. Hierbij stootte ik op een onverwacht probleem.
Ik besloot te bloggen over interessante biotechnologische vragen, maar dat bleek niet zo eenvoudig als gedacht. Vrienden en familie wisten geen vragen ofwel volgde er een ongemakkelijke stilte. Dit verwarde mij tot mijn kotgenoot de volgende vraag stelde: Hoe ontwikkelen jullie nu eigenlijk robots? In de keuken schoot ik in de lach door deze serieuze, maar absurde vraag.
Ik moest schaterlachen, want met robots heeft biotechnologie weinig te maken. Achteraf gezien is dit geen vreemde vraag. Het legt wel pijnlijk bloot hoe biotechnologen er nog niet in slaagden een duidelijk definitie te geven. Omdat ik dit ook niet kan, betrap ik mijzelf erop wat random voorbeelden in het rond te strooien. Opgeschud door onze conversatie, start ik mijn “wetenschappelijk” onderzoek. Tot mijn grote verbazing weet zelf Wikipedia hier geen eenduidige antwoord op te plakken. Wat vaag, ik snap er niets van.
Alvorens ik begin met bloggen over wat biotechnologie is, en wat biotechnologen doen, is één ding duidelijk. Ik moet een eenvoudiger antwoord geven op deze priemende vraag: Wat is biotechnologie nu eigenlijk? Minstens even belangrijk: Wat is het niet?
Waarom ik wel een antwoord zou geven?
Als laatstejaars studenten biotechnologie, moesten een medestudent en ik in het middelbare onderwijs een woordje uitleg geven over onze richting. Daar stonden we dan met ons twee vooraan in de klas. Oog in oog met een ontembare groep middelbare studenten tijdens honderd dagen. De beste periode van het jaar om als universitaire student een vervang les te geven. Zeker zonder een opleiding lesgeven. Wie komt daar toch op?
Hiermee wil ik niet bewijzen te weten hoe deze vraag te beantwoorden, maar het is niet mijn eerste poging. Dus we pakken het aan zoals we als eendagsleerkracht deden. Gelukkig zijn we er zonder kleerscheuren vanaf gekomen, maar wel met meer respect voor leerkrachten.
Twee waarheden en één leugen
A) DNA kan tot 2 meter lang worden
B) Er zijn meer bacteriën in je lichaam dan menselijke cellen
C) Eten in België bevat geen genetisch gemanipuleerde organismen (GMO's)
Op het einde van de studie, kiezen we een specifieke afstudeerrichting waarin we verder specialiseren. Ik koos voor biomedische biotechnologie, mijn medestudent verkoos microbiële biotechnologie, en hiernaast bestaan nog plantbiotechnologie, structurele biotechnologie en bio-informatica. Om het overzicht te bewaren, geef ik dus geen definitie, wel licht ik deze vijf grote domeinen eens kort uit. Zodat als de vraag nog eens gesteld wordt, het niet meer stil hoeft te worden.
Plantbiotechnologie: Hoe we planten kunnen beschermen in een extreem klimaat
De landbouwsector steunt op een broodnodige oogst, maar deze wordt beïnvloed door meerdere factoren. In ons huidige klimaat krijgen planten veel te verduren: insectenplagen, begrazing door herbivoren, gure winden, extreme temperaturen, brandende zonnestralen,... Daarbovenop zal de opwarming van de aarde plantengroei en dus oogst negatief beïnvloeden. Zonder twijfel kan biotechnologie hier hoop bieden.
Zo bestaat er wetenschappelijk onderzoek dat de DNA inhoud van planten aanpast om een nutriëntrijkere plant te bekomen. Of net de plant aanpassen zodat deze een afweerstof produceert tegen vraatinsecten. Geen zorgen, dit is niet schadelijk voor de mens. Beide zijn dus een mogelijke oplossing om het verlies in oogst tegen te gaan.
Structurele biotechnologie: Hoe we suikerziekte kunnen behandelen zonder dierenleed
Patiënten, die lijden aan suikerziekte type 1, kampen met een insulinetekort waardoor hun bloedsuikerspiegel voortdurend piekt. Vroeger behandelden we deze patiënten met varkensinsuline met alle gevolgen van dien. Deze insulineproductie vereiste de alvleesklier van varkens en kon ziekteverwekkers van het varken overdragen op de patiënt.
Biotechnologen slaagden er in om dit kostbare insuline op grote schaal na te maken in micro-organismen, zoals gist. Dit kon doordat wetenschappers de eiwitstructuur en functie van het menselijke insuline hormoon achterhaalden.
Microbiële biotechnologie: Hoe microscopische beestjes de industrie draaiende houden
Micro-organismen, microscopische beestjes, zijn de bouwstenen van meerdere industriële sectoren. Hierbij spelen zowel ziekteverwekkers als gunstige organismen een rol. Hoe dragen ze toch al dat gewicht?
Wetenschappers ontdekken medicatie, die ons beschermt tegen ziekteverwekkers, door hun werking te bestuderen. Daarbovenop breken bacteriën industriële afvalstoffen af tot een ecologische energiebron.
Biomedische biotechnologie: Hoe erfelijke ziektes mogelijk uit de wereld geholpen kunnen worden
Al meer dan 7000 genetische aandoeningen zijn gekend. Dat zijn ziektes, waar vaak geen behandeling voor bestaat, maar die op genetisch vlak simpel lijken. Dat hoor je vaak: Kunnen we niet gewoon het kapotte DNA vervangen?
Gentherapie is het inbrengen van genetisch materiaal in cellen om een gendefect te verhelpen of een nieuwe functie te bekomen. Het zou inderdaad een uitstekend oplossing kunnen bieden. Niet meer sukkelen met medicatie, die enkel de symptomen aanpakt, niet het probleem. Het is zeker geen hocus pocus want het onderzoek focust momenteel op veiligheid.
Bio-informatica: hoe de computer helpt om een diagnose te stellen
Nieuwe technologische uitvindingen katapulteren de wetenschap vooruit. Dit levert meer data op dan een mens zou kunnen verwerken. Hiervoor steunen we op computers om biologische patronen op te sporen in een berg informatie.
Algoritmen kunnen bepaalde kankers vroegtijdig opsporen. Onder andere veranderingen in de genetische informatie van de “normale cel” veroorzaken deze kankers. Het verschil in genetische materiaal tussen een gezonde persoon en een mogelijkse patiënt, brengt deze cruciale veranderingen aan het licht.
De enorme impact van biotechnologie
Hiermee blijft deze vraag incompleet beantwoord. Toch hoop ik wel een duidelijker overzicht te hebben geboden. Biotechnologie blijft heel breed toepasbaar wat de impact ervan nog meer benadrukt. Door deze blog probeer ik toch een conversatie te starten.
In volgende blogs, probeer ik heel specifieke vragen van mijn kotgenoten, te beantwoorden. Ik kijk in elk geval enorm uit naar al onze gesprekken in de keuken. En wie weet, misschien ontdekken ze ooit robots, die het gesprek kunnen overnemen.
