Regelmatig longonderzoek is essentieel voor covid-19 patiënten, al is dat met de nodige protocollen een tijdrovende uitdaging voor medisch personeel. Onderzoekers van Flanders Make vonden een oplossing: een stethoscoopsysteem op afstand.
Artsen die covid-19 patiënten onderzoeken, moeten in steriele kleding de kamer van de patiënt binnengaan. Voordat ze de volgende patiënt kunnen onderzoeken, kleden ze zich opnieuw helemaal om en wassen hun handen. Dat vraagt veel tijd, die ze - zeker tijdens een pandemie - efficiënter kunnen besteden. Een team van Flanders Make, dat bedrijven ondersteunt met technologisch onderzoek en innovatie, ontwikkelde daarom in samenwerking met de Universiteit Antwerpen een stethoscoopsysteem op afstand. Daarbij worden drie stethoscopen aan de patiënt bevestigd, die de longgeluiden continu opmeten en doorsturen naar een server. De arts kan wanneer hij of zij wil in een aparte kamer luisteren en de data van alle patiënten naast elkaar op één scherm bestuderen.
'De toestand van een patiënt kan snel veranderen, dus momentopnames zijn niet altijd ideaal'
‘Een groot voordeel is dat je continu kan meten en veel sneller kan inspelen op de noden van patiënten’, duidt hoofdonderzoeker (UAntwerpen) Jan Steckel. ‘Normaal gezien luistert een arts een paar seconden op drie plaatsen. De toestand van een patiënt kan echter snel veranderen, dus momentopnames zijn niet altijd ideaal. Bovendien moet de arts zich ook nog kunnen herinneren hoe het de vorige keer ongeveer klonk en baseert hij of zij de evolutie op basis van die herinnering’. Het systeem op afstand meet de drie plaatsen tegelijk en ook continu, waardoor je de evolutie kan waarnemen.
Artificiële intelligentie en toekomstmuziek
De makers streven bovendien naar automatische analyse, en daar komt artificiële intelligentie bij te pas. ‘De dokters kennen labels toe aan de data: welke afwijkingen zijn aanwezig in het patroon? Aan de hand van die labels kunnen we via artificiële intelligentie een algoritme trainen om de afwijkende parameters automatisch te herkennen’, zegt Steckel. Zo kan de computer op basis van een geluidsfragment automatisch zeggen of er een afwijking is in de longen en hoe het evolueert.
Er loopt ondertussen een klinische studie in het universitair ziekenhuis van Antwerpen en het systeem zal volgens Steckel als oplossing worden aangeboden om wereldwijd artsen te ondersteunen. ‘Het heeft niet enkel het potentieel om te helpen tijdens de huidige pandemie, maar verhoogt ook de diagnostische kwaliteit van dit soort longonderzoeken en helpt patiënten met ademhalingsaandoeningen.’ Hoewel dit systeem gemaakt is voor patiënten die op intensieve zorg aan een beademingstoestel liggen, denken de makers ook na over een versie met een wearable, voor mensen met lichtere symptomen.
