Apps kunnen diagnoses stellen en ziektes behandelen.
Zal het volgende voorschrift van je dokter voor een app zijn? Heel wat software die nu in gebruik of in ontwikkeling is, kan mentale en fysieke stoornissen opsporen en zelfs behandelen. De apps, die gezamenlijk bekendstaan als digitale geneesmiddelen, kunnen de klassieke medische zorg verbeteren. Ze kunnen ook patiënten ondersteunen wanneer hun toegang tot de gezondheidszorg beperkt is – een behoefte die sinds de coronacrisis sterk is toegenomen.
Veel detectietoestellen zijn afhankelijk van mobiele apparaten om stemmen, locaties, gezichtsuitdrukkingen, lichaamsbeweging of slaap te registreren. Vervolgens passen ze artificiële intelligentie toe om op te sporen wanneer symptomen voor het eerst zijn opgedoken of wanneer ze zijn verergerd. Sommige smartwatches bevatten bijvoorbeeld een sensor die automatisch atriumfibrilleren detecteert en de patiënt van die hartritmestoornis op de hoogte brengt. Soortgelijke instrumenten zijn in de maak om te screenen op ademhalingsstoornissen, depressie, parkinson, alzheimer, autisme en andere aandoeningen.
Smartwatch herkent depressie
Deze hulpmiddelen zullen niet snel een arts vervangen, maar ze kunnen wel helpen om afwijkingen op te sporen die medische opvolging vragen. En het hoeven niet allemaal smartwatches te zijn. Onderzoekers werken aan pillen die een sensor bevatten en andere zogenoemde microbio-elektronische apparaatjes. Sommige worden ontwikkeld om zaken op te sporen als kanker-DNA, gassen uitgestoten door darmbacteriën, maagbloedingen, lichaamstemperatuur en zuurstofniveaus. De sensors verzamelen de data, en de apps verwerken ze.
Therapeutische apps worden ontworpen voor een verscheidenheid aan aandoeningen. De Amerikaanse gezondheidsautoriteit FDA heeft al apps goedgekeurd die behandelingen bieden voor slapeloosheid, ADHD, een lui oog en middelenmisbruik. In de toekomst ontvang je misschien een melding van je smartwatch dat je hulp moeten zoeken voor een milde depressie, nadat het toestel heeft opgemerkt dat je spraak- en omgangspatronen veranderd zijn. En dan kun je je wenden tot een chatbot voor gedragstherapie.
Niet alle wellness-apps kwalificeren als digitale medicijnen. Apps die bedoeld zijn om aandoeningen te diagnosticeren of behandelen moeten veilig en effectief blijken in klinische onderzoeken. Ze moeten bovendien de goedkeuring krijgen van de regelgevende instanties. Voor sommige kan een doktersvoorschrift nodig zijn.
Bot aan de lijn
Covid-19 onderstreept het belang van digitale geneeskunde. Naarmate de uitbraak zich ontvouwde, doken tientallen apps op die depressies opsporen en advies verstrekken. Wereldwijd vielen ziekenhuizen en overheidsinstellingen terug op de Healthcare Bot van Microsoft. In plaats van in de wachtrij te staan bij een callcenter of meteen naar de spoedgevallendienst te rijden, konden mensen met vragen over hoest en koorts chatten met een bot. Die vroeg naar symptomen, beschreef mogelijke oorzaken, of maakte een afspraak met een arts. Eind april hadden de bots al meer dan 200 miljoen vragen beantwoord over covid-symptomen en -behandelingen. Ze hebben de druk op de gezondheidszorg aanzienlijk verminderd.
Uiteraard moeten we ons als maatschappij met de nodige voorzichtigheid inlaten met digitale geneeskunde. Deze hulpmiddelen moeten rigoureuze tests ondergaan, voldoen aan onze privacy-eisen en integreren in de workflow van onze artsen. Als ze aan die maatregelen tegemoetkomen, kunnen ze kosten besparen door ongezond gedrag te signaleren en individuen te helpen om dat gedrag te veranderen.
AI zou de grote datasets kunnen verwerken die al die apps genereren. Op die manier kan het helpen om de zorg voor de patiënt te personaliseren. De patronen die zo ontstaan, zullen onderzoekers voorzien van nieuwe ideeën over hoe ze het best gezondere gewoontes opbouwen en ziektes voorkomen.
