Flitsen in volle zon

Bij flash denken we vooral aan donkere taferelen binnenskamers, maar eigenlijk is het daar vooral een noodzakelijk kwaad dat zelden tot mooie resultaten leidt. Ironisch genoeg komt de flash het beste tot zijn recht op een heel ander moment van de dag: buiten, in volle zon!

Volle zon lijkt perfect voor fotografie, maar het resultaat is vaak niet erg bevredigend: het harde licht creëert diepe schaduwen, die met name bij portretten erg storend zijn rond de neus en in de oogkassen. Precies op zo’n moment komt de flash helemaal tot zijn recht: niet als primaire lichtbron, maar als aanvulling op het bestaande licht om schaduwen in te vullen en het contrast zachter te maken.

Makkelijk
Fill flash, zoals die techniek heet, is overigens helemaal niet moeilijk, zeker als je al een beetje overweg kan met de manuele instellingen van je camera. Bovendien heb je helemaal geen extra flash of speciale attributen nodig: de ingebouwde flash van je camera volstaat ruimschoots.

De simpelste methode is de camera in de Program- of P-modus te zetten en gewoon de flash open te klappen. Meer hoef je meestal niet te doen: de moderne digitale spiegelreflexcamera herkent de situatie en zal de flash in de meeste gevallen correct aansturen. Let er wel op dat je, zeker in volle zon, de gevoeligheid (ISO) zo laag mogelijk zet. Je kunt het resultaat verder verfijnen door te spelen met de belichtingscompensatie (exposure compensation) en vooral met de sterkte van de flash (flash exposure compensation).

Levendig
Fill flash is overigens niet enkel interessant bij hard zonlicht, maar doet ook op een grijze dag wonderen voor een portret. Dan heeft hij het omgekeerde effect en voeg je net meer contrast, kleur en diepte toe. De flash heeft als bijkomend effect dat de reflectie ervan in de ogen van je onderwerp een schittering creëert, waardoor je portret nog levendiger wordt.

Een vulflits is zelfs onontbeerlijk als je iemand voor een raam, bij ondergaande zon of bij een andere lichtbron fotografeert. Zonder flash levert zo’n foto meestal een zwart silhouet op, of in het beste geval een overbelichte achtergrond. De fill flash combineert het beste van beide werelden. De flash zet het onderwerp op de voorgrond netjes in het licht, zonder de achtergrond te overbelichten.

Zodra je de smaak te pakken hebt, kan je naar hartenlust verder experimenteren om verschillende effecten uit te proberen. Zo krijg je meer controle over het resultaat in de Aperture Priority of A-stand van je camera. Kies in het volle zonlicht voor een opening kleiner dan f/4 zodat de foto’s niet overbelicht zijn. Werk je bij valavond, zet de flash dan in slow-modus voor een zachter effect. Verschillende ISO-waarden, belichtingen en flash-modi geven je nog meer mogelijkheden en effecten.

Geen spiegelreflex?

Heb je geen moderne spiegelreflexcamera met alle toeters en bellen, dan zijn er andere manieren om storende schaduwen op te lossen. Verplaats je onderwerp bijvoorbeeld naar de schaduw, waar het licht meteen veel zachter is. Ook reflectie kan al veel oplossen, met een speciaal scherm, een blad papier, of een witte muur of oppervlak. En als je niet gehaast bent, kun je ook het beste tijdstip van de dag kiezen: in de zomer maak je de beste foto’s in de vroege ochtend of late avond, als het licht veel zachter is.

Dit artikel verscheen eerder in het julinummer van Eos