Rachel, de robot uit Ridley Scotts scifi-prent Blade Runner (1982), wil graag erkend worden als iemand met emoties. In alle opzichten lijkt ze op een vrouw van vlees en bloed. Toch wordt ze ontmaskerd.
De gele robot van Jan De Coster heet ook Rachel. Zij lijkt in de verste verte niet op een echte vrouw, maar iedereen die haar ontmoet, dicht haar wel spontaan menselijke emoties toe. Wat precies de functie is van deze Rachel behalve de mensheid charmeren, is voor buitenstaanders niet meteen duidelijk. Voor De Coster wel: ze past perfect in zijn poging om de interactie tussen robot en mens te onderzoeken.
Vroeger was De Coster een reclameman die persona’s bedacht en uitwerkte voor commerciële campagnes. Op een dag vroeg een klant aan De Coster om een persona te ontwikkelen die niet alleen op papier of computer bestond. Vijf weken later was er Yummy, een oranje robot die hoofd, ogen en nek kan bewegen, en met zijn hand van alles kan oppakken. ‘Voor Yummy was ik al bezig met virtuele karakters, onder andere voor games, en met interactieve hardware. Met mijn robots combineer ik die twee interesses.‘
‘Analoge elektronica, daar kon mijn vader goed mee overweg. Zelf heb ik mijn ingenieursstudie niet afgemaakt’, zegt De Coster. ‘Gelukkig is er Arduino.’ Met dat open-source-computerplatform kan je digitale en analoge inputs van schakelaars, sensoren en internetcommando’s omzetten naar outputsignalen die motoren, lampjes en beeldschermen aansturen. ‘Met Arduino kan ik relatief eenvoudig besturingscommando’s creëren’, zegt De Coster.
Om een robot te maken heb je meer nodig dan software en elektronica. Zo schuimt De Coster ook de tweedehandsmarkt af op zoek naar blenders. Het onderstel van een blender blijkt de perfecte romp te vormen voor een robot. Pupillen vindt hij in de knopenafdeling van Veritas. Al zal De Costers volgende generatie robots emoties uitdrukken met een ledscherm, en niet meer met die schattige knopoogjes.
Hoe de communicatie loopt tussen mens en robot, heeft niet alleen te maken met de eigenschappen van de robot, maar ook met de menselijke cultuur. ‘Als ik robot Remy moet vervoeren, dan zit hij naast me in de auto op de passagierszetel. In het buitenland krijg ik daar snel reacties op, terwijl mensen in België er doorgaans voor kiezen hem straal te negeren.’
Wie denkt dat het niets meer is dan spielerei, vergist zich. De Costers robots kunnen nuttig zijn. gEOF maakt foto’s van mensen op evenementen en post die online. ‘Gastvrouwen en –heren krijgen zo meer tijd om met hun genodigden te praten.’ De Costers studio, Slightly Overdone, is ook betrokken bij het ontwikkelen van een interface voor een productierobot in de Brusselse Audi-fabriek. De autogigant wil een menselijker, sympathieker robot.
