Het geheime leven van Vlaamse supercomputeraars

Ongeveer 10 jaar geleden werd het Vlaamse Supercomputer Centrum (VSC) opgericht door de 5 Vlaamse universiteiten en met financiering van de Vlaamse regering. Hun doel: het bundelen van hun krachten met betrekking tot computerfaciliteiten zodat deze competitief zouden zijn en blijven met vergelijkbare systemen in andere landen.

Door de aanleg van een ultrasnel netwerk tussen de verschillende universitaire computer centra heeft elke Vlaamse onderzoeker tegenwoordig toegang tot uitgebreide state-of-the-art computer infrastructuur onafhankelijk van zijn fysieke locatie. Een onderzoeker van de universiteit Hasselt kan rekenen op een machine dat in Leuven of in Gent staat. In Oktober 2012 worden de bestaande universitaire supercomputers versterkt door de eerste Vlaamse Tier-1 Supercomputer, die zijn thuisbasis vindt in het gloednieuwe data-centrum van de Universiteit Gent. Deze machine die vele malen krachtiger is dan de reeds aanwezige Tier-2 universitaire supercomputers, laat België toe om het 25^ste lid te worden van PRACE, een Europees netwerk waarlangs onderzoekers toegang krijgen tot de beste supercomputers beschikbaar in Europa. De snelle ontwikkeling van computationeel onderzoek en de groei van HPC gebruikers in Vlaanderen en het bestaan van een echte Vlaamse Tier-1 supercomputer die gedeeld wordt door alle universiteiten (de Tier-2 machines worden nog steeds eerder als universiteitseigen gezien) tonen de impact van het VSC. En op 16 januari 2014 is er de eerste VSC User Day waar gebruikers van alle Vlaamse universiteiten en de industrie samenkomen en hun ervaringen delen. Intussen is de eerste Tier-1 machine vervangen door een nieuwere tweede Vlaamse TIER-1 Supercomputer, gehuisvest aan de KU Leuven. Verder is er 30M€ vrijgemaakt door de Vlaamse regering voor Supercomputers in Vlaanderen, zodat onderzoekers competitief blijven met hun buitenlandse collega’s.

De toekomst voor het computationele onderzoek ziet er dus goed uit in Vlaanderen. We moeten echter wel opletten dat we ons niet laten vangen in de niche-hypes van de dag (denk machine-learning, Big-data, AI,...) op basis van efficiëntiedenken. Dit wordt duidelijk uit de presentaties van de Vlaamse onderzoekers tijdens de VSC User Days. De onderwerpen gaan zeer breed: van kwantum mechanisch materiaalonderzoek tot klimaatmodelering en ruimteweer. Dit gevarieerd publiek heeft ook nood aan een divers supercomputeraanbod want een supercomputer die goed is voor kwantummechanisch materiaal onderzoek is niet optimaal voor big-data analyse en omgekeerd. De diversiteit die nu bestaat onder de supercomputers onderhouden door de verschillende Universiteiten ondersteund dit gelukkig.

Ook tijdens de 4^e VSC User Day zullen onderzoekers van de 5 Vlaamse universiteiten hun werk presenteren dat ze uitvoeren op de supercomputers van het VSC netwerk. Daarnaast worden er ook workshops georganiseerd die nieuwe gebruikers introduceren in het VSC verhaal, en meer ervaren gebruikers trainen in het gebruik van GPU parallellisatie en algemene programma optimalisatie. Dit laatste is enorm van belang bij het gebruik van supercomputers voor academisch onderzoek. Veel van de gebruikte software wordt door de onderzoekers zelf ontwikkeld of aangepast. En hoewel dergelijke software tot impressionante prestaties in staat is, is het niet zo dat meer CPUs een programma automatisch sneller maakt. Daar moet de onderzoeker zelf voor zorgen door het programma te optimaliseren, een alles behalve eenvoudige taak. Al deze aspecten en het onderzoek zelf zullen centraal staan tijdens de poster-presentaties van de onderzoekers. Om onderzoekers te steunen in hun onderzoek heeft het VSC dit jaar een zeer originele vorm van prijzengeld voorzien voor de beste poster-presentaties: 2018 node dagen aan rekentijd (of ~155 jaar rekenen op 1 gewone computer) worden verdeeld onder de drie beste posters....en rekenen maar.