Accounts op sociale media hebben het eeuwig leven, maar hun gebruikers uiteraard niet. Een studie aan de Oxford University vertaalt die contradictie naar verrassende cijfers en vooral een cruciaal menswetenschappelijk perspectief.
Het eerste luik van het onderzoek aan het Oxford Internet Institute focust op cijfers. Medewerkers van dit departement van de gerenommeerde universiteit gingen uit van twee premissen. Enerzijds dat Facebook-accounts in de praktijk zo goed als nooit echt verdwijnen, en in elk geval bewaard kunnen blijven. En anderzijds namen ze er mortaliteitstendensen bij. Resultaat: een onderzoeksrapport met de (sociale) mediavriendelijke titel Are the dead taking over Facebook? Ja, volgens hun bevindingen.
Facebook is een schatkamer voor sociologen, gedragspsychologen, cultuurwetenschappers en historici
Over 50 jaar zullen er namelijk meer Facebook-accounts zijn van intussen overleden gebruikers dan van nog levende. In 2079 zullen die ‘dodenaccounts’ vervolgens de kaap van het miljard ronden, en nog voor het einde van de eeuw net niet vervijfvoudigd zijn tot 4,6 miljard. Spectaculaire cijfers, maar een wetenschappelijk korreltje zout kan misschien geen kwaad. De researchers gaan immers uit van niet per definitie waterdichte projecties en extrapolaties: als zowel het aantal gebruikers als de groei van Facebook zich doorzetten volgens de huidige trends.
Ook daarom is het tweede luik van hun rapport interessanter op lange termijn: welke wetenschappelijke mogelijkheden bieden al die ‘dodenaccounts’? Onderzoeksleider Carl Öhman in The Times: ‘Het is een schoolvoorbeeld van een geheel dat groter is dan de som van zijn delen. Elk account is uiteraard gebonden aan een individu, maar samen vormen ze een nieuw soort erfgoed. Een digitààl erfgoed.’
En bijgevolg een schatkamer voor sociologen, gedragspsychologen, cultuurwetenschappers en uiteraard historici. Co-auteur David Watson: ‘Voor Facebook zelf is het een probleem. Adverteerders hebben natuurlijk niks aan dode potentiële consumenten. Maar voor onze geschiedschrijving is het van vitaal belang. Nooit eerder konden wetenschappers beschikken over zo’n enorm archief van het menselijk gedrag en van de cultuur van de mensheid. Wie dit archief controleert, zal in zekere zin onze geschiedenis controleren.’
En dat leidt uiteraard naar de voor de hand liggende cruciale vraag: wie zal dat zijn? Watson: ‘Het is van groot belang dat toegang tot deze data niet het alleenrecht is van één bedrijf met een verdienmodel. Toekomstige generaties moeten gebruik kunnen maken van ons digitaal erfgoed om hun eigen geschiedenis te kunnen begrijpen.’
Wie neemt deze handschoen op? Mark Zuckerberg wordt op 14 mei e.k. 35, dus over 50 jaar…
